ພະທາດຈອມພູສີ ເປັນພະທາດທີ່ເກົ່າແກ່ ແລະມີຊື່ສຽງ, ເປັນສູນກາງວັດທະນະທໍາປະເພນີ ແລະມິ່ງຂວັນຂອງຊາວນະຄອນຫຼວງພະບາງ, ພະທາດມີຄວາມສູງ 20 ແມັດຕັ້ງຢູ່ເທິງຈອມພູສີຊຶ່ງເປັນທັງສະຖານທີ່ຊົມທິວທັດຂອງນະຄອນຫຼວງພະບາງ.
ຫໍຄໍາ ແມ່ນຊື່ຂອງຫໍຜາສາດໃນພະລາດຊະວັງທີ່ພະເຈົ້າໄຊເສດຖາທິລາດໄດ້ນໍາພາສ້າງຂຶ້ນໃນໄລຍະທີ່ເມືອງວຽງຈັນ ໄດ້ຮັບການສະຖາປະນາເປັນນະຄອນຫຼວງຂອງລາ ຊະອານາຈັກລາວລ້ານຊ້າງ ປີ 1560,
ໄມ້ຈັນຫອມ ເປັນຕົ້ນໄມ້ມຸງຄຸນທີ່ຄົນລາວ ຫຼືຄົນໃນປະເທດໃນຊົມພູທະວີ ແລະປະເທດຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ເຊັ່ນ: ມຽນມາ, ໄທ, ລາວ, ກໍາປູເຈຍ.
ວັດເມືອງກາງ ຫຼືເອີ້ນອີກຊື່ໜຶ່ງວ່າວັດພຸດທະວັນນາຣາມເປັນວັດທີ່ເກົ່າແກ່ທີ່ສຸດຢູ່ໃນເມືອງຈຳປາສັກ ແຂວງຈຳປາສັກ ສ້າງຂຶ້ນໃນສັດຕະວັດທີ 19 ວັດທີ່ສຳຄັນ ແລະໜ້າປະທັບໃຈແຫ່ງນີ້ເປັນສັນນາລັກແຫ່ງຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງທາງພຸດທະສາດສະໜາຂອງດິນແດນແຫ່ງນີ້ປະກອບມີອາຄານ 5 ຫຼັງ
ໃນວັນທີ 15 ມິຖຸນາ ທີ່ຜ່ານມາ ຢູ່ທີ່ຫ້ອງປະຊຸມຫ້ອງວ່າ ການປົກຄອງເມືອງບົວລະພາ ແຂວງຄຳມ່ວນ ຄະນະຊີ້ນຳການສ້າງຄອບຄົວ ແລະບ້ານວັດທະນະທຳຂັ້ນເມືອງໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມປືກສາຫາລືກະກຽມຄວາມພ້ອມໃນການຈັດພິທີປະກາດຮັບຮອງເອົາ 9 ບ້ານ
ພະທາດສາມປາງ ເປັນສະຖາປັດຕະຍະກຳຫີນແບບຂອມບູຮານໃນທຸກໆປີມື້ຂຶ້ນ 15 ຄໍ່າເດືອນ 2 (ເດືອນຍີ່) ບັນດາຊາວບ້ານ, ຊາວເມືອງຈະມີການຈັດພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງພະທາດແຫ່ງນີ້ຊຶ່ງຖືເປັນປະເພນີທີ່ໄດ້ສືບທອດກັນມາ.
ຫໍໄຕ ທີ່ວັດຈັນທະສາໂຣ ຫຼື ທີ່ຊາວບ້ານເອີ້ນວ່າວັດໜອງລຳຈັນ ເມືອງຈຳພອນ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ເປັນສະຖາປັດຕະຍະກຳເຄື່ອງໄມ້ທີ່ສະທ້ອນສີມື ຊ່າງ, ຊາວບ້ານລ້ານຊ້າງໃນອາດີດປະກາດຄວາມຍິ່ງໃຫຍ່ທາງພູມ ປັນຍານາຍຊ່າງທີ່ຖ່າຍທອດກັນມາຫຼາຍຊົ່ວອາຍຸຄົນຖ້າຈະເວົ້າເຖິງຄວາມໂດດເດັ່ນທາງ
ຊົນເຜົ່າອີວມຽນເປັນໜຶ່ງໃນວົງຄະນະຍາດແຫ່ງຊາດລາວ, ເປັນຊົນເຜົ່າດັ້ງເດີມທີ່ມີຖິ່ນຖານຢູ່ປະເທດຈີນ, ໄດ້ມີການອົບພະຍົບກະແຈກກະຈາຍກັນລົງສູ່ມົນທົນກວາງຕຸງ, ກຸຍໂຈວ, ກວາງສີ ແລະ ຢູນານທາງທິດຕາເວັນຕົກສ່ຽງໃຕ້ຂອງຈີນໃນລາຊະວົງຮັ່ນ, ບາງສ່ວນກໍຍ້າຍສູ່ພາກເໜືອຂອງຫວຽດນາມ
ວຽກງານການສ້າງຄອບຄົວ ແລະບ້ານວັດທະນະທໍາຢູ່ເມືອງ ໄຊທານີ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ນັບແຕ່ໄລຍະຜ່ານມາຈົນເຖິງປະຈຸບັນສາມາດປະຕິບັດໄດ້ທັງໝົດ 92 ບ້ານ ແລະ32 ພັນກວ່າຄອບຄົວ.
ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາທີ່ພໍ່ປະຊາຊົນໃນເຂດຊຸມຊົນຫ່າງໄກຢູ່ເມືອງຊານໄຊ ແຂວງອັດຕະປື ຂະນະທີ່ເມື່ອແຕ່ກ່ອນກໍຄືປະຈຸບັນປະຊາຊົນພາຍໃນບ້ານຊຸມຊົນເຫຼົ່ານີ້ຍັງເຊື່ອຖືບັນພະບຸລຸດ (ເຊື່ອຖືຜີ) ອຳນາດການປົກຄອງແຂວງອັດຕະປື