ບຸນຜີໂຂນເມືອງ ປາກລາຍ ຈະຈັດຂຶ້ນ ກາງເດືອນນີ້

    ບຸນຜີໂຂນ ເມືອງປາກລາຍ ແຂວງໄຊຍະບູລີ ເປັນປະເພນີທີ່ສືບຕໍ່ກັນມາຫຼາຍຊົ່ວອາຍຸຄົນ ແລະຖືກໄດ້ຈັດຂຶ້ນທຸກໆປີ, ຊຶ່ງປີນີ້ແມ່ນຈະຈັດຂຶ້ນໃນລະຫວ່າງວັນທີ 14-23  ມີນາ ເພື່ອສືບຕໍ່ປົກປັກຮັກສາ ແລະເສີມຂະຫຍາຍວັດທະນະທຳ-ຮີດຄອງປະເພນີອັນດີງາມຂອງທ້ອງຖິ່ນໃຫ້ຍືນຍົງຕະຫຼອດໄປ.

  ຜີໂຂນ  ຢູ່ເມືອງປາກລາຍ  ມີເລື່ອງເລົ່າ ໂດຍສັງເຂບດັ່ງນີ້: ຖ້າຈະຫວນຄືນເລື່ອງພະເຫວດກໍຄົງຈະເປັນທີ່ເຂົ້າໃຈກັນດີ, ພະເຫວດຄືຄົນທີ່ມັກໃຫ້ທານ, ທານໝົດທຸກ ສິ່ງທຸກຢ່າງແມ່ນແຕ່ເມຍ ແລະລູກກໍບໍ່ເວັ້ນ, ທານຮອດຊ້າງຮອດມ້າ ຈຶ່ງຖືກຜູ້ເປັນພໍ່ໄລ່ໜີອອກຈາກເມືອງແລ້ວໄປລີ້ຊ້ອນຢູ່ໃນປ່າເປັນເວລາຫຼາຍປີບັນດາເສນາອາມາດ, ທະຫານຜູ້ສະໜິດສະໜົມກັບພະເຫວດຈຶ່ງໄດ້ຕາມໄປເຝົ້າໄປຮັບໃຊ້ໄປປ້ອງກັນເວນຍາມຢູ່ໃນປ່າສົມທົບກັບ (ຜີປີສາດຢູ່ໃນປ່າດົງວົງກົດ ຫຼື ເອີ້ນວ່າຄົນປ່າ)  ເມື່ອເຫັນພະເຫວດໄປກໍມາຫຸ້ມມາຫໍ່ເພື່ອປ້ອງກັນປົກປັກຮັກສາ. ຫຼາຍປີຕໍ່ມາພະບໍລົມສີສົນໄຊຜູ້ເປັນພໍ່ ຈຶ່ງສຳນຶກຜິດດ້ວຍຕົນເອງວ່າ: ເປັນຫຍັງຕົນເອງ ຈຶ່ງຂັບໄລ່ລູກຊາຍໜີອອກຈາກເມືອງໄປຢູ່ປ່າທັ້ງໆທີ່ພະເຫວດເປັນຄົນດີມີເມດຕາ, ມີຄວາມເສຍສະຫຼະອັນສູງສົ່ງຕໍ່ບ່າວໄພ່ຟ້າລາຊະດອນເມື່ອເປັນແນວນັ້ນ ຈຶ່ງໄດ້ຕີຄ້ອງຮ້ອງປ່າວເອົາພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນເຈົ້າຂຸນມຸນນາຍແຫ່ກັນໄປເຊີນເອົາພະເຫວດສັນດອນຢູ່ປ່າດົງວົງກົດບ່ອນເພິ່ນອາໄສຢູ່, ເມື່ອໄປຮອດແລ້ວກໍເຊີນ ຊຶ່ງມີບາງ ຕອນຂອງຄຳເຊີນໄດ້ເວົ້າວ່າ:  “ມາພໍ່ເຢີມາເມືອງກໍພໍ່ເຢີເຫວດສັນຕະລະພໍ່ນີ້ເອີຍເຈົ້າຢ່າເນົາຢູ່ສ້າງດົງກວ້າງປ່າເສືອເຈົ້າຢ່າເມົາລີເລືອຢູ່ດົງເສືອປ່າຊ້າງເຈົ້າຈົ່ງເມືອສືບສ້າງເມືອງກວ້າງເກົ່າຫຼັງກໍພໍ່ເທີ້ນ…” ເມື່ອເຊີນຢູ່ຫຼາຍເທື່ອຫຼາຍທີພະເຫວດສັນດອນ ກໍເລີຍຕົກລົງປົງໃຈວ່າຈະກັບຄືນເຂົ້າໄປປົກຄອງ ເມືອງດັ່ງເກົ່າຕາມທີ່ພໍ່ໄດ້ເຊີນ.

  ເມື່ອພະເຫວດຕົກລົງປົງໃຈຈະກັບຈາກປ່າເຂົ້າມາເມືອງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ບັນດາອາລັກຂາທຸກໝູ່ເລົ່າມີຄວາມຕໍ່າຄ້ອຍນ້ອຍໃຈຮ້ອງໄຫ້ລຳພັນແລ້ວຕົກລົງກັນອາສາມາສົ່ງພະເຫວດໃຫ້ເຖິງປະຕູເມືອງ,  ເວລານັ້ນຂະບວນຂອງຜູ້ເປັນພໍ່ ແລະພະເຫວດສັນດອນ ພ້ອມທັງຂະບວນອາລັກຂາພະອົງ ຈຶ່ງໄດ້ແຫ່ກັນມາ ຢ່າງເປັນຂະບວນຈົນເຖິງປະຕູເມືອງ. ສະນັ້ນຢູ່ເມືອງປາກລາຍ  ບັນດາບັນພະບຸລຸດເມືອງປາກລາຍ ໃນອາດີດຈຶ່ງໄດ້ມີຈິນຕະນາການວ່າ: ເວລາພະເຫວດສັນດອນກັບເຂົ້າສູ່ນະຄອນນັ້ນໄດ້ມີພູດຜີປີສາດ (ທະຫານຮັກສາພະອົງ) ຕາມມາສົ່ງເຖິງບ່ອນເຖິງທີ່ ຈຶ່ງໄດ້ຄຳວ່າ: ຜີຕາມຄົນໝາຍວ່າ: ຜີໄດ້ແຫ່ມາ ສົ່ງພະເຫວດເຖິງເມືອງເອີນວ່າ: ຜີຕາມຄົນຫຼາຍປີຕໍ່ມາ ຈຶ່ງເອີ້ນວ່າ: ຜີຕາມຄົນ ຫຼື ຜີໂຂນໃນປະຈຸບັນ.

ແນວໃດກໍດີແຫຼ່ງຂໍ້ມູນຈາກ ເມືອງປາກລາຍໃຫ້ຮູ້ຕື່ມວ່າ: ການຈັດເທສະການບຸນຜີໂຂນຂອງເມືອງປາກລາຍເນື້ອແທ້ກໍແມ່ນການສືບ ຕໍ່ປົກປັກຮັກສາ  ແລະເສີມຂະຫຍາຍ ວັດທະນະທຳ, ຮີດຄອງປະເພນີອັນ ດີງານຂອງຊາດ, ຂອງທ້ອງຖິ່ນ, ເປັນການສືບທອດມູນເຊື້ອກໍຄືການດຳລົງຊີວິດທີ່ອຸດົມສົມບູນຂອງປະຊາຊົນເມືອງປາກລາຍ ໃຫ້ຍືນຍົງ ໄປຊົ່ວລູກຊົ່ວຫຼານ, ອີກອັນໜຶ່ງກໍ ເພື່ອເປັນການສົ່ງເສີມການທ່ອງທ່ຽວທາງດ້ານວັດທະນະທຳ ແລະທຳມະຊາດ ຊຶ່ງເມືອງປາກລາຍມີແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວທາງປະຫວັດສາດ, ປູຊະນິຍະສະຖານເກົ່າແກ່ທີ່ເປັນເອກະລັກຂອງເມືອງເຊັ່ນ: ຫໍຄຳ, ຄ້າຍຄຸກເຮືອນຝຣັ່ງ, ວັດສີສະຫວ່າງວົງ ແລະວັດສີສະອາດຊົມພູ ແລະມີແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວທາງທຳມະຊາດທີ່ສວຍງາມອີກຫຼາຍແຫ່ງ.

ນສພ ເສດຖະກິດ-ສົງຄົມ

• 05/03/2019