ເຂດພູເກັງ ເມືອງແປກ ແຂວງຊຽງຂວາງເວົ້າໄດ້ວ່າເປັນພື້ນທີ່ໆມີທິວທັດທຳມະຊາດພູຜາສວຍງາມຫຼາຍຕັ້ງຢູ່ທາງທິດຕາເວັນຕົກສ່ຽງເໜືອຂອງຕົວເມືອງປະມານ 15 ກິໂລແມັດ, ຈາກທົ່ງໄຫຫີນມາປະມານ 10 ກິໂລແມັດ, ໃນນັ້ນມີເສັ້ນທາງຢາງບ້ານລາດງ່ອນປະມານ 8 ກິໂລແມັດຢ່າງສະດວກສະບາຍ, ທາງທິດເໜືອຕິດກັບບ້ານຊັ້ງ, ທິດໃຕ້ຕິດກັບບ້ານວຽງຄຳ, ທິດຕາເວັນອອກຕິດກັບບ້ານລາດງ່ອນ, ທິດຕາເວັນຕົກຕິດກັບບ້ານຈ້າ ແລະທິດຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຕິດກັບທົ່ງໄຫຫີນ.
ພູເກັງ ເປັນແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວ ທາງທຳມະຊາດ, ເມື່ອຂຶ້ນຮອດເທິງພູສາມາດເບິ່ງເຫັນທິວທັດທຳມະຊາດອັນສວຍງາມຂອງພູຜາປ່າໄມ້ ແລະເທສະບານຕົວເມືອງແປກ ,ນອກນັ້ນ, ຢືນຢູ່ຈອມພູຍັງສາມາດແນມເຫັນພູກູດ ແລະເມືອງສຸຍພ້ອມທັງສຳຜັດອາການທີ່ສົດຊື່ນເຢັນສະ ບາຍ, ມີລົມພັດເບົາໆທີ່ໜ້າ ຜ່ອນຄາຍທີ່ສຸດອີກຈຸດໜຶ່ງ ຊຶ່ງເປັນທີ່ນິຍົມຂອງນັກທ່ອງທ່ຽວທັງພາຍໃນ ແລະຕ່າງປະເທດ ແລະພູເກັງເປັນສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວທີ່ກ່ຽວ ພັນກັບປະຫວັດສາດ, ວັດທະນະທໍາ ແລະທຳມະຊາດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໄດ້ຕິດພັນກັບຄວາມເຊື່ອຖື ແລະວັດທະ ນະທຳຂອງການຕັດຫີນໃນສະໄໝກ່ອນ ໂດຍການຄົ້ນຄວ້າສັນນິຖານກັນວ່າບັນດາໄຫຫີນທີ່ກະແຈກກະຈາຍຢູ່ທົ່ງໄຫຫີນ 1 ແມ່ນຕັດເອົາຈາກ, ພູເກັງ ໄປວາງໄວ້ ຫຼື ວ່າເປັນບ່ອນລິເລີ່ມທໍາອິດ, ເປັນແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວທີ່ຕິດພັນກັບປະຫວັດສາດໃນສະໄໝສົງຄາມຕໍ່ສູ້ກູ້ຊາດພູເກັງ ເປັນຈຸດປ້ອງກັນໃນການສູ້ຮົບເພື່ອຢືນຢັດຮັກສາດິນແດນທີ່ແສນຮັກຂອງແຂວງຊຽງຂວາງຈົນສາມາດປົດປ່ອຍຊາດລາວໄດ້, ເທິງພູຍັງມີອຸມົງທີ່ທະຫານປະຊາຊົນລາວຂຸດໃນສະໄໝຕໍ່ສູ້ຈາກຟາກນີ້ຈົນຊອດຟາກພຸ້ນ ເພື່ອເປັນບ່ອນກັນບັງໃນການຕໍ່ສູ້.
ຕາມຕໍານານເລົ່າຂານວ່າ: ໃນໄລຍະ ຄ.ສ 1351 ຂຸນເຈືອງ ໄດ້ປົກຄອງເມືອງປະກັນ ຫຼື ເມືອງພວນ, ໃນໄລຍະດັ່ງກ່າວໄດ້ມີການແຜ່ອຳ ນາດໃນການປົກຄອງ ແລະພໍເມື່ອຕໍ່ສູ້ສັດຕູໄດ້ຮັບໄຊຊະນະຢູ່ບ່ອນໃດກໍມີການສະຫຼອງກັນທຸກເທື່ອ, ດັ່ງນັ້ນ, ຂຸນເຈືອງ ຈຶ່ງໄດ້ໃຫ້ເສນາອາ ມາດມາສ້າງໄຫຫີນຢູ່ພູເກັງແຫ່ງນີ້ເພື່ອໄປໃສ່ເຫຼົ້າ, ດັ່ງນັ້ນພູເກັງແຫ່ງນີ້ ຈຶ່ງໄດ້ສົມຍານາມວ່າ “ບ່ອນຜະລິດໄຫຫີນ”.
----
ໂດຍ: ວົງມະນີ