ວັດເມືອງກາງ ຫຼື ເອີ້ນອີກຊື່ໜຶ່ງວ່າວັດພຸດທະວັນນາຣາມເປັນວັດທີ່ເກົ່າແກ່ທີ່ສຸດຢູ່ໃນເມືອງຈຳປາສັກ ແຂວງຈຳປາສັກ ສ້າງຂຶ້ນໃນສັດຕະວັດທີ 19 ວັດທີ່ສຳຄັນ ແລະໜ້າປະທັບໃຈແຫ່ງນີ້ເປັນສັນນາລັກແຫ່ງຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງທາງພຸດທະສາດສະໜາຂອງດິນແດນແຫ່ງນີ້ປະກອບມີອາຄານ 5 ຫຼັງ ຊຶ່ງເປັນຮູບແບບສິລະປະປະ ສົມປະສານລະຫວ່າງຮູບແບບຕາເວັນຕົກປະສົມຫວຽດນາມ, ລາວ, ສະຫຍາມແບບດັ່ງເດີມທີ່ມີເອກະລັກສະເພາະ ແລະໄດ້ຮັບ ອິດທິພົນຈາກສະຖາປັດຕະຍະກຳສະ ຫຍາມ ແລະຂອມ.
ວັດເມືອງກາງ ຕັ້ງຢູ່ເມືອງ ຈຳປາສັກ ລຽບແຄມຝັ່ງແມ່ນໍ້າ ຂອງ, ປະກອບມີອາຄານທັງ 5 ຫຼັງ, ຢູ່ບໍລິເວນໃຈກາງວັດມີອາ ຄານກໍ່ 3 ຫຼັງຕັ້ງລຽນກັນຄື: ພັດທະສີມາ (ສີມ)ຖືກສ້າງຂຶ້ນເປັນແບບດັ່ງເດີມຊຶ່ງໄດ້ຮັບອິດທິພົນ ຈາກສະຖາປັດຕະຍະກຳສະຫຍາມ ແລະຂອມ; ຫໍໄຕປິດົກ ແລະຫໍແຈກຖືກສ້າງຂຶ້ນແບບຫວຽດນາມທີ່ມີ ອິດທິພົນຈາກການປົກຄອງຂອງຝຣັ່ງ;ກຸດຕິສ້າງເປັນຊົງລາວເດີມກຸດຕິຫຼັງໜຶ່ງສ້າງຂຶ້ນດ້ວຍໄມ້ເນື້ອແຂງ ແລະອີກຫຼັງໜຶ່ງສ້າງຂຶ້ນໂດຍການໃຊ້ເຕັກນິກແບບພື້ນເມືອງລາວດ້ວຍການໃຊ້ຝາກະແຕະໄມ້ໄຜ່ ໂດຍການໃຊ້ດິນປະສົມກັບຂີ້ງົວອັດຫຸ້ມ,ປະຈຸບັນອາຄານທັງ 5 ຫຼັງຍັງຄົງຮັກສາຮູບຊົງ,ຫຼັງຄາແບບເດີມໄວ້ ແລະຍັງຄົງຮັກສາສວ່ນປະສົມອັນເປັນສະຖາປັດຕະຍະກຳອັນເປັນຕົ້ນສະບັບໄວ້ຢ່າງສົມບູນວັດເມືອງກາງເປັນວັດທີ່ຊົງຄຸນຄ່າ ແລະຫາຊົມໄດ້ຍາກໃນເຂດຈຳປາສັກ.
ວັດພຸດທະວັນນາຣາມ (ວັດເມືອງກາງ) ໄດ້ຮັບການກໍ່ຕັ້ງຂຶ້ນມາໄດ້ປະມານ 500 ກວ່າປີ, ໃນປີ ພສ 2042 “ຄສ 1499” ເປັນວັດທີ່ມີຄວາມຮຸ່ງເຮືອງສີວິໄລມາແຕ່ບູຮານ, ເປັນສູນກາງທາງດ້ານ ພຸດທະສາສະໜາໃນສະໄໝກ່ອນ, ເປັນບ່ອນສຶກສາຄົ້ນຄວ້າ-ຮໍ່າ ຮຽນຂອງພະສົງສຳມະເນນ, ສິດສານຸສິດ, ອອກຕົນຍາດໂຍມ, ຫໍພະໄຕປີດົກເປັນບ່ອນຢັ້ງຢືນ ແລະ ເປັນຫຼັກຖານສຳຄັນທີ່ສະແດງເຖິງການເປັນສູນກາງການຮຽນຮູ້ຕ່າງໆ ໃນທາງທຳ ແລະທາງໂລກ, ພາຍຫຼັງທີ່ວັດພູຈຳປາສັກ ແລະພື້ນທີ່ອ້ອມຮອບໄດ້ຮັບການຈົດທະບຽນເຂົ້າເປັນມໍລະດົກໂລກໂດຍອົງການອຸຍແນສໂກ, ວັດດັ່ງກ່າວກໍ່ໄດ້ກາຍເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງອົງປະກອບທາງມໍລະດົກ.
ສຳລັບຫໍໄຕປິດົກຖືກສ້າງຂຶ້ນໂດຍມີຮູບແບບທາງສະຖາປັດຕະຍະກຳທີ່ມີເອກະລັກສະເພາະຕົວທີ່ໄດ້ຮັບອິທິພົນມາຈາກຈີນ ແລະແບບອານານິຄົມຝຣັ່ງປະສົມເຂົ້າກັບຮູບແບບສະຖາປັດຕະຍະກຳຂອງລາວໂດຍຊ່າງແກະສະຫຼັກຫວຽດນາມ, ຫຼັງຄາ 3 ຊັ້ນຂອງຫໍໄຕປິດົກກໍ່ມີການຝັງແກ້ວສີຢູ່ຕາມມູມຕ່າງໆ ແລະຫ້ອງນ້ອຍຫ້ອງໜຶ່ງທີ່ມີປ່ອງຢ້ຽມເປັນແກ້ວໃສໃສ່ຢູ່ເຄິ່ງກາງສັນຫຼັງຄາດ້ານເທິງເຮັດໃຫ້ນຶກເຖິງສະຖາປັດຕະຍະກຳພະມ້າທີ່ມີຈຸດປ່ອງຢ້ຽມເປັນແກ້ວໃສແບບນີ້ອັນເປັນບ່ອນປະດິດສະຖານຂອງພະພຸດທະຮູບ.
_____________
ໜັງສືພິມເສດຖະກິດສັງຄົມ