ຊົນເຜົ່າອີວມຽນເປັນໜຶ່ງໃນວົງຄະນະຍາດແຫ່ງຊາດລາວ,ເປັນຊົນເຜົ່າດັ້ງເດີມທີ່ມີຖິ່ນຖານຢູ່ປະເທດຈີນ, ໄດ້ມີການອົບພະຍົບກະແຈກກະຈາຍກັນລົງສູ່ມົນທົນກວາງຕຸງ,ກຸຍໂຈວ,ກວາງສີ ແລະຢູນານທາງທິດຕາເວັນຕົກສ່ຽງໃຕ້ຂອງຈີນໃນລາຊະວົງຮັ່ນ, ບາງສ່ວນກໍຍ້າຍສູ່ພາກເໜືອຂອງຫວຽດນາມໃນສັດຕະວັດທີ 14- 16, ຈາກນັ້ນກໍກະຈາຍສູ່ປະເທດ ລາວ, ມຽນມາ ແລະໄທ, ປະຈຸບັນ ຊົນເຜົ່າອີວມຽນອາໄສຢູ່ບັນດາແຂວງພາກເໜືອຂອງລາວ ແລະແຂວງວຽງຈັນ.
ອີງຕາມຂໍ້ມູນປຶ້ມບັນດາຊົນເຜົ່າໃນ ສປປ ລາວ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ຊົນເຜົ່າອີວມຽນຈາກການສັນນິຖານແມ່ນເກີດມາຈາກຄໍາເຕັມທີ່ວ່າອີ-ຢູມຽນ, ຊົນເຜົ່າດັ່ງກ່າວປະກອບດ້ວຍແຊງຕ່າງໆເຊັ່ນ: ແລນແຕນ, ຢ້າວຂາວ ແລະຢ້າວພົມໄໝແດງ, ພວກເຂົາມີພາສາປາກເວົ້າສະເພາະ ແລະຈັດຢູ່ໃນໝວດພາສາມົ້ງ-ອີວມຽນ, ເຜົ່າອີວມຽນ ແລະເຜົ່າແລນ ແຕນມີຕົວໜັງສືຂຽນຊຶ່ງຈັດຢູ່ໃນຕົວອັກສອນຈີນ, ຊົນເຜົ່າອີວມຽນຜູ້ຊາຍເປັນຜູ້ຕັດສິນບັນຫາຕ່າງໆ ແລະສືບທອດມູນມໍລະດົກ, ເຮືອນຂອງເຜົ່າອີວມຽນເປັນເຮືອນຊັ້ນດຽວປຸກຕິດກັບພື້ນດິນ, ມີປະຕູດ້ານຊ້າຍ ແລະດ້ານຂວາ (ປະຕູຊາຍເປີດຮັບແຂກ ແລະປະຕູຍິງເປີດເຂົ້າເຮືອນຄົວ), ສ່ວນປະຕູໃຫ່ຍ (ປະຕູທີ 3) ແມ່ນສຳ ລັບເຮັດພິທີກຳຕ່າງໆ.
ເຜົ່າອີວມຽນມີສິນລະປະວັດທະນະທຳປະຈຳເຜົ່າເຊັ່ນ: ເຢົາຢູງ, ນອກນີ້ຍັງມີເຄື່ອງແຕ່ງກາຍປະຈຳເຜົ່າສໍາລັບຜູ້ຊາຍ ແລະແມ່ຍິງທີ່ມີສີສັນລວດລາຍສະເພາະ; ດ້ານການຜະລິດ, ເຜົ່າອີວມຽນຈະເຮັດໄຮ່ເພື່ອປູກເຂົ້າ ແລະພືດອີກຫຼາຍຊະນິດ, ນອກນີ້ເຂົາເຈົ້າຍັງລ້ຽງສັດໃນແຕ່ລະຄອບຄົວ.
ສປປ ລາວ ເຮົາເປັນປະເທດທີ່ປະກອບດ້ວຍຫຼາຍຊົນຊາດຊົນເຜົ່າທີ່ຮ່ວມຜ່ານຜ່າອຸປະສັກມາຄູ່ດິນແດນອັນແສນຮັກນຳກັນຕະຫຼອດມາ,ດັ່ງນັ້ນບໍ່ວ່າຈະເປັນຊົນຊາດໃດຊົນເຜົ່າໃດພວກເຮົາຈົ່ງຮັກແພງສາມັກຄີກັນໄວ້, ຊ່ວຍກັນຮັກສາຮີດຄອງປະເພນີອັນດີງາມຂອງຊາດ, ປົກປັກຮັກສາ ແລະເຜີຍແຜ່ວັດທະນະທຳອັນດີງາມຂອງຊາດໃຫ້ໂລກໄດ້ເຫັນ.
_____________
ໜັງສືພິມເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ