ເປົ້າໝາຍການນັບຖືພຸດທະສາສະໜາ

 ພຸດທະສາສະໜາເປັນພາສາລາວທີ່ໄດ້ມາຈາກພາສາປາລີ “ພຸທທະສາສນັງ” ຊຶ່ງແປວ່າ “ຄຳ ສອນຂອງທ່ານຜູ້ຮູ້, ຜູ້ຕື່ນ, ຜູ້ເບີກບານ”, ອີງຕາມຂໍ້ມູນຈາກພຸດທະສາສະໜາລາວໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ພຸດທະສາສະໜາມາຈາກຄໍາສັບ “ພຸດ” ຄໍາໜຶ່ງ ແລະ“ສະສະໜາ” ອີກຄໍາທີ ສອງມາປະກອບເຂົ້າກັນເປັນພຸດທະສາສະໜາ; ພຸດ ມີຄວາມໝາຍວ່າຮູ້, ຕື່ນ, ເບີກບານ.ສ່ວນຄໍາ ວ່າສາສະໜາແປວ່າຄໍາສັ່ງສອນ ແບບວິທີປະຕິບັດ, ສະນັ້ນພຸດທະສາສະໜາໝາຍເຖິງສາສະໜາຂອງ ຜູ້ຮູ້, ຜູ້ຕື່ນ, ຜູ້ເບີກບານ ຊຶ່ງການ ຮູ້, ຕື່ນ, ເບີກບານນັ້ນແມ່ນມຸ້ງ ໝາຍເອົາການຮູ້, ຕື່ນ, ເບີກບານດ້ວຍສະຕິປັນຍາໃນນັ້ນການດໍາ ເນີນຊີວິດຂອງຊາວພຸດທົ່ວໄປ ຄວາມມີຂອບເຂດເປົ້າໝາຍຢູ່ 3 ປະການຄື: ເພື່ອມະນຸດສົມບັດ, ເພື່ອສະຫວັນສົມບັດ ແລະເພື່ອນິບພານສົມບັດ, ສະຕິປັນຍານັ້ນເປັນສິ່ງສໍາຄັນເພື່ອຈະໄດ້ໃຊ້ໃນການ ດໍາເນີນຊີວິດບຸກຄົນທີ່ເປັນຊາວພຸດຈຶ່ງຄວນພັດທະນາຕົນເອງໃຫ້ມີ ສະຕິປັນຍາເພື່ອຮູ້ເທົ່າທັນກິເລດ, ປັນຍານັ້ນຈະຕ້ອງໄດ້ຜ່ານ ການສຶກສາຮຽນຮູ້ໄດ້ຍິນໄດ້ຟັງຈາກການ ຄົ້ນຄິດ ແລະຈາກການຝຶກຈິດຕະກາວະນາຈະຕ້ອງໃຊ້ໃຫ້ຖືກເປົ້າໝາຍເມື່ອຍັງມີຊີວິດຢູ່ໃນໂລກນີ້ກໍຄວນໃຊ້ປັນຍາເພື່ອຈັດການກັບການດໍາເນີນຊີວິດຂອງຕົນໃຫ້ມີ ຄວາມສຸກພາຍໃຕ້ຂອບຂອງສິນລະ ທໍາຄືໃຫ້ທານ, ຮັກສາສິນ ແລະ ຈະເລີນກາວະນາເພື່ອໃຫ້ເກີດມະນຸດສົມບັດ, ບຸກຄົນໃດມີປັນຍາກໍຈະເປັນຄົນທີ່ຫາຊັບໄດ້ ແລະຈະ ເປັນຜູ້ມີແສງສະຫວ່າງໃນການດໍາເນີນຊີວິດ, ເພື່ອຈະໄດ້ມາ ຊຶ່ງສະຫວັນສົມບັດນັ້ນໃນເມື່ອຍັງມີຊີວິດຢູ່ບຸກຄົນໃດໜຶ່ງຈະຕ້ອງເປັນຜູ້ທີ່ມີຄວາມສັດທາຕັ້ງໝັ້ນຕໍ່ພະຣັຕນະໄຕ, ຢູ່ໃນສິນ, ໃຫ້ທານ ແລະຈະເລີນ ກາວະນາຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງຈຶ່ງຈະບໍ່ຄາດ ແຄ້ນຈາກສຸຄະຕິໂລກສະຫວັນໃນ ເມື່ອສິ້ນຊີວິດໄປແລ້ວຖ້າບຸກຄົນ ນັ້ນມີຄວາມເຊື່ອໃນກົດແຫ່ງກໍາ ບາບ, ບຸນ, ຄຸນ, ໂທດກໍຈະເປັນ ຜູ້ມີຄວາມລະອາຍ ແລະຢ້ານກົວ ຕໍ່ບາບກໍຈະບໍ່ປະຕິບັດຊົ່ວໃນຄາວທີ່ຍັງມີຊີວິດເປັນມະນຸດສົມບັດຢູ່, ເຫດຜົນ ແລະເງື່ອນໄຂສໍາຄັນນີ້ເອງຈະເຮັດໃຫ້ຜູ້ນັ້ນໄດ້ສະຫວັນສົມບັດຄືການເກີດຢູ່ໃນສະຫວັນຕາມປາຖະໜາ.

  ສ່ວນນິບພານສົມບັດນັ້ນເປັນ ເລື່ອງທີ່ຂ້ອນຂ້າງຍາກສໍາລັບມວນຊົນທົ່ວໄປທີ່ເຂົ້າເຖິງຄວາມເປັນນິບພານ, ບຸກຄົນນັ້ນຈະຕ້ອງເປັນຄົນທີ່ມີເປົ້າໝາຍ ແລະຈິດໃຈໝັ້ນຄົງແນ່ແທ້ໃນພະພຸດທະອົງແລ້ວປະຕິບັດຕົນໃຫ້ເປັນຄົນປ່ອຍວາງ ຄ່ອຍໆຂັດເກົາກິເລດໃຫ້ເບົາບາງ ລົງຈຶ່ງຈະຄ່ອໆກ້າວໄປສູ່ຄວາມສິ້ນໄປແຫ່ງການຕັນຫາ ແລະຣາຄະ, ວິທີທີ່ຈະເຂົ້າເຖິງຄວາມເປັນນິບພານນັ້ນຄືທຸກຄົນຈະບໍ່ມີການປະຕິບັດກໍາ, ຝຶກຈິດຕະກາວະນາໃຫ້ເຂັ້ມແຂງເພື່ອເອົາຊະນະກິເລດ ແລ້ວທໍາລາຍອະວິຊາໃຫ້ມອດໄໝ້ ແລ້ວພະນິບພານຈະເຂົ້າເຖິງ.

 ດັ່ງນັ້ນເມື່ອພວກເຮົາຮູ້ຈັກເປົ້າ ໝາຍແຫ່ງການນັບຖືສາສະໜາຂອງຕົນແລ້ວພະຍາຍາມດໍາເນີນ ຊີວິດໄປຕາມເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້, ຮູ້ຈັກສ້າງບຸນກຸສົນທຸກວັນກໍຈະເຮັດໃຫ້ກິເລດເບົາບາງລົງ ແລະ ກໍຈະສົມຫວັງໃນສິ່ງທີ່ປາຖະໜາ ຕາມອໍານາດບຸນປາຣະມີ ແລະ ຄວາມພາກພຽງຂອງຕົນ.

____________

ໜັງສືພິມເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ

• 05/06/2020