ໃນຂະນະນີ້, ໂລກທັງໜ່ວຍ ພວມປະເຊີນກັບການແຜ່ລະບາດຂອງເຊື້ອພະຍາດຈຸລະໂຣກສາຍພັນໃໝ່ ໂຄວິດ-19(COVID-19) ທີ່ລຸກລາມບານປາຍຊຶ່ງມາຮອດປະຈຸບັນທົ່ວໂລກມີຜູ້ຕິດເຊື້ອ ແລະເສຍຊີວິດເປັນຈໍານວນບໍ່ໜ້ອຍ, ພື້ນຖານເສດຖະກິດ, ວັດທະນະທໍາ-ສັງຄົມຖືກທໍາລາບເປັນຈໍານວນຫຼາຍເຮັດໃຫ້ຄົນທັງໂລກຫວັ່ນຜະຫວາ ແລະອົງການອະນາໄມໂລກໄດ້ປະກາດເຫດການສຸກເສີນທາງດ້ານສາທາລະນະສຸກເປັນການລະບາດໃຫ່ຍ (pandemic) ແລະຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາປະເທດໃນທົ່ວໂລກຍົກລະດັບມາດຕະການເຝົ້າລະວັງ, ສະກັດກັ້ນ, ຄວບຄຸມການລະບາດ ແລະໂຕ້ຕອບ. ສໍາລັບຢູ່ ສປປ ລາວ, ລັດຖະບານເຮົາກໍ່ໄດ້ສຸມໃສ່ບັນດາມາດຕະການສະກັດກັ້ນ,ປ້ອງກັນການແຜ່ລະບາດ ແລະ ຢັບຢັ້ງໂຣກຮ້າຍດັ່ງກ່າວມາໄດ້ 3-4 ເດືອນ ແລະມາຮອດວັນທີ 24 ມີນາ 2020 ຄະນະສະເພາະກິດເພື່ອປ້ອງກັນຄວບ ຄຸມ ແລະແກ້ໄຂການລະບາດຂອງພະຍາດດັ່ງກ່າວໄດ້ຖະແຫຼງຂ່າວວ່າ: ສປປ ລາວ ມີຜູ້ຕິດ ເຊື້ອແລ້ວ 2 ຄົນ ແລະກໍ່ມີຜູ້ຕິດເຊື້ອທ່ວງທ່າເພີ່ມຂຶ້ນ.
ຢືນຢູ່ຕໍ່ສະພາບການດັ່ງກ່າວ, ລັດຖະບານໃນຖານະທີ່ເປັນເສນາທິການໃນແນວຮົບຕໍ່ຕ້ານ ແລະຕອບໂຕ້ກັບພະຍາດດັ່ງກ່າວ,ໄດ້ປະຕິບັດບັນດາມາດຕະການສະກັດກັ້ນ ແລະປ້ອງກັນແຕ່ຫົວທີໂດຍໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງຄະນະສະເພາະກິດເພື່ອຊີ້ນຳການປ້ອງກັນ, ຄວບຄຸມ ແລະແກ້ໄຂການລະບາດຂອງພະຍາດໂດຍໄດ້ມີການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ໃຫ້ສັງຄົມ ກໍ່ຄືປະຊາຊົນເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບໄພອັນຕະລາຍ ແລະວິທີປ້ອງກັນເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງໃນການຕິດເຊື້ອພະຍາດດັ່ງກ່າວ; ເຂັ້ມງວດກັ່ນກອງຜູ້ເດີນທາງເຂົ້າມາ ສປປ ລາວ ໂດຍການກວດອຸນນະພູມ ແລະຄັດແຍກຜູ້ສົງໃສຕິດເຊື້ອເພື່ອຫຼີກລ່ຽງຄວາມສ່ຽງຈາກການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດ; ກວດສຸຂະພາບຂອງຜູ້ທີ່ຕົກຢູ່ໃນກໍລະ ນີສົງໃສເພື່ອຢັ້ງຢືນການບົ່ງມະຕິພະຍາດ; ກຽມຄວາມພ້ອມຂອງໂຮງໝໍເພື່ອຮອງຮັບການແຍກປ່ຽວຜູ້ສົງໃສຕິດເຊື້ອ ແລະຄຸ້ມຄອງກໍລະນີຖ້າມີຜູ້ຕິດເຊື້ອ; ຝືກອົບຮົມຍົກລະດັບຄວາມຮູ້ໃຫ້ແພດ, ພະນັກງານ ແລະອື່ນໆ.
ລັດຖະບານກໍ່ໄດ້ວາງ 9 ມາດຕະການທີ່ເຂັ້ມງວດຄື: 1) ປິດດ່ານທ້ອງຖິ່ນ ແລະດ່ານປະເພນີໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ.ສ່ວນດ່ານສາກົນໃຫ້ເບິ່ງຄວາມຮັບປະກັນຮອບດ້ານ ໃນນັ້ນລວມເຖິງຄວາມພ້ອມທາງດ້ານອຸປະກອນ ແລະພະນັກງານໃນການກວດກາ, ກັ່ນກອງຫາຜູ້ຕິດເຊື້ອພະຍາດຢ່າງໄດ້ມາດຕະຖານຈຶ່ງອະນຸຍາດໃຫ້ເປີດໃຫ້ເຂົ້າ-ອອກ ປົກກະຕິໄດ້; 2) ໂຈະການອອກວີຊາກັບດ່ານທຸກປະເພດ, ລວມທັງ ອີ-ວີຊາ (E-Visa) ແລະ ການອອກວີຊາທ່ອງທ່ຽວສຳລັບທຸກປະເທດໃນໄລຍະເວລາ 30 ວັນ. ສຳລັບຜູ້ທີ່ໄດ້ວີຊາເຂົ້າລາວແລ້ວ ກໍ່ຕ້ອງມີການຢັ້ງຢືນການກວດສຸຂະພາບ ແລະກວດປະຫວັດການເຄື່ອນໄຫວໃນໄລຍະ 14 ວັນຜ່ານມາ. ສຳລັບປະເທດທີ່ໄດ້ຮັບການຍົກເວັ້ນວີຊາແມ່ນເຫັນດີໃຫ້ຍົກເລີກການຍົກເວັ້ນວີຊາດັ່ງກ່າວຊົ່ວຄາວ ຈົນກວ່າຈະມີການພິຈາລະນາໃໝ່ຂອງລັດຖະບານ. 3) ຫຼີກລ່ຽງການເດີນທາງໄປຕ່າງປະເທດໃນໄລຍະນີ້ຂອງພົນລະເມືອງລາວ, ໂດຍສະເພາະການເດີນທາງດ້ວຍຍົນ ແລະ ພະຫະນະທີ່ມີຄົນຫຼາຍ.4) ຜູ້ທີ່ເດີນທາງກັບຈາກປະເທດທີ່ມີການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດໃຫ້ປະຕິບັດການແຍກປ່ຽວ ດ້ວຍຕົນເອງຢ່າງໜ້ອຍ 14 ວັນ ເພື່ອຕິດຕາມສຸຂະພາບຂອງຕົນ ດ້ວຍຄວາມເປັນເຈົ້າການ ແລະ ຮັບຜິດຊອບສູງ. ກໍລະນີມີອາການໄຂ້ ຕ້ອງຕິດຕໍ່ຫາໝໍ ແລະເຈົ້າໜ້າທີ່ໆກ່ຽວຂ້ອງໂດຍດ່ວນ (ລາຍລະອຽດໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນໜັງສືແຈ້ງການຂອງຄະນະສະເພາະກິດສະບັບເລກທີ 12/ສພກ, ລົງວັນທີ 16 ມີນາ 2020).5) ຫຼີກລ່ຽງການໂຮມຊຸມນຸມໃຫ່ຍທີ່ມີມວນຊົນເຂົ້າຮ່ວມຈຳນວນຫຼາຍເປັນຕົ້ນງານບຸນປະເພນີຕ່າງໆ, ງານວາງສະແດງສິນຄ້າ, ງານແຂ່ງຂັນກິລາ, ງານດອງ, ບັນດາກິດຈະກໍາຕ່າງໆໃນການສະເຫຼີມສະຫຼອງບຸນປີໃໝ່ລາວແລະອື່ນໆ. 6) ປິດກິດຈະການຮ້ານບັນເທິງ, ຮ້ານຄາຣາໂອເກະ ແລະຮ້ານນວດ, ສ່ວນກິດຈະການອື່ນໆສາມາດດໍາເນີນໄດ້ປົກກະຕິແຕ່ໃຫ້ບັນດາເຈົ້າຂອງກິດຈະການມີມາດຕະການປ້ອງກັນຂັ້ນພື້ນຖານເປັນຕົ້ນກວດອຸນນະພູມ ແລະສະໜອງນໍ້າຢາ ລ້າງມືໃຫ້ລູກຄ້າເພື່ອປ້ອງກັນຕົນເອງ ແລະຜູ້ອື່ນ. 7) ປິດໂຮງຮຽນແຕ່ໂຮງລ້ຽງເດັກ, ອະນຸບານ, ປະຖົມສຶກສາ, ມັດທະຍົມ, ມະຫາວິທະຍາໄລ ແລະ ສະຖາບັນການສຶກສາຕ່າງໆ (ທັງພາກລັດ ແລະເອກະຊົນ) ໃນທົ່ວປະເທດຊົ່ວຄາວຈົນກວ່າມີການປ່ຽນແປງ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍໍ່ໃຫ້ສົມທົບກັບບັນດາໂຮງຮຽນເພື່ອຮີບຮ້ອນຄົ້ນຄວ້າປືກສາຫາລື ເພື່ອກຳນົດນະໂຍບາຍ ຫຼື ຄໍາແນະນໍາໃນການສົ່ງເສີມວິທີການຮຽນ-ການສອນ ໂດຍຜ່ານລະບົບອອນລາຍ, ໂທລະພາບ, ວິທະຍຸ, ໜັງສືພິມ ແລະ ວິທີການອື່ນໆໃຫ້ນັກຮຽນ-ນັກສຶກສາ. 8) ກຳນົດສະຖານທີ່ໃນການກັກບໍລິເວນ 14 ວັນສຳລັບຜູ້ທີ່ເດີນທາງມາຈາກປະເທດທີ່ມີຄວາມສ່ຽງໃນນັ້ນລວມເຖິງແຮງງານລາວ ແລະນັກສຶກສາລາວທີ່ຈະເດີນທາງກັບລາວໃນໂອກາດບຸນປີໃໝ່ລາວໃນປີນີ້ (ກ່ຽວກັບແຮງງານລາວຈະມີການແນະນຳລະອຽດຕ່າງຫາກ) ແລະ 9) ແນະນຳໃຫ້ຄົນລາວທີ່ອາໃສ ຢູ່ຕ່າງປະເທດເລື່ອນການເດີນທາງກັບປະເທດຈົນກວ່າສະຖານະການລະບາດທົ່ວໂລກຈະດີຂຶ້ນ.
ໃນວັນທີ 25 ມີນາ 2020, ທ່ານ ທອງລຸນ ສີສຸລິດ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີກໍ່ໄດ້ອອກ 6 ມາດຕະການເພີ່ມຕື່ມໃນນີ້ 1) ຂໍໃຫ້ຜູ້ທີ່ມາຈາກຕ່າງປະເທດກັກຕົວເອງຢູ່ເຮືອນຂອງຕົນ ມອບໃຫ້ອຳນາດການປົກຄອງ, ຄະນະພັກຂອງບ້ານຮັບຜິດຊອບໂດຍກົງ ໂດຍການປຸກລະດົມທຸກກຳລັງແຮງຂອງອົງການຈັດຕັ້ງມະຫາຊົນ, ກອງຫຼອນບ້ານ ເພື່ອປະຕິບັດໜ້າທີ່ໃຫ້ເຂັ້ມງວດແທ້ໆ. (ຕ້ອງກັກຕົວເອງພາຍໃນ 14 ວັນຢູ່ເຮືອນຂອງຕົນ, ຖ້າມີອາການຜິດປົກກະຕິໃຫ້ລາຍງານແພດທັນທີ, ແພດມີມາດຕະການກວດກາ,ຖ້າພົບເຊື້ອຈະແຍກປິ່ນປົວຢູ່ໂຮງໝໍຢ່າງທັນການ). 2) ໃຫ້ປະຕິບັດຫຼັກການປ້ອງກັນຕົວເອງຕາມທີ່ແພດໄດ້ແນະນຳ (ຫຼັກການອະນາໄມ) ໃຫ້ມີຄວາມເຂັ້ມງວດ, ແລະ ມີການກວດກາພວກເຮົາໄດ້ຈັດທີມແພດໄປຫາແຕ່ລະບ້ານແຕ່ລະເມືອງແລ້ວ. 3) ໃຫ້ທຸກພາກສ່ວນໃນສັງຄົມທັງສູນກາງ ແລະທ້ອງຖິ່ນໂດຍສະເພາະສຳນັກງານ-ອົງການປຶກສາຫາລືກັນພາຍໃນກ່ຽວກັບການຫຼຸດຜ່ອນການປະຊຸມ,ເຮັດວຽກແບບມີໄລຍະຫ່າງໃນຫ້ອງການ,ຖ້າມີຄວາມສາມາດແມ່ນໃຫ້ເຮັດວຽກຢູ່ເຮືອນ (ເຮັດວຽກແບບອອນລາຍ) ບໍ່ໃຫ້ມີການຊຸມນຸມຈັດກອງປະຊຸມໃນໄລຍະນີ້, ຫ້າມຈັດງານດອງ,ງານບຸນປະເພນີທີ່ໄດ້ຫ້າມແລ້ວ,ງານສົບກໍ່ຄວນຈຳກັດທີ່ສຸດ, ນອກຈາກນັ້ນການເດີນທາງລະຫວ່າງເມືອງຕໍ່ເມືອງ, ບ້ານຕໍ່ບ້ານ ຫຼື ສໍານັກງານກັບສໍານັກງານກໍ່ຂໍໃຫ້ຫຼຸດຜ່ອນ. 4) ຖ້າພົບເຫັນມີອາການຜິດປົກກະຕິໃຫ້ແຈ້ງຕໍ່ແພດໂດຍໄວ ຫຼື ອາສາສະມັກບ້ານ ຈະດຳເນີນການ ແລະ ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອ. 5)ໃຫ້ຄະນະສະເພາະກິດອອກຂໍ້ກຳນົດຕື່ມອີກໃຫ້ເປັນອັນລະອຽດ ໂດຍແຈ້ງໃຫ້ທຸກພາກສ່ວນທຸກຄົນໃນສັງຄົມເຂັ້ມງວດ ເພື່ອປົກປັກຮັກສາສຸຂະພາບ, ຊີວິດຂອງປະຊາຊົນເຮົາທຸກຖ້ວນໜ້າ, ບໍ່ໃຫ້ໂຄວິດ 19 ແຜ່ລາມອອກໄປ. ທຸກພາກສ່ວນໃນສັງຄົມຂໍໃຫ້ປະຕິບັດຢ່າງເຄັ່ງຄັດ. ສະພາບປະຈຸບັນບໍ່ປົກກະຕິ,ພວກເຮົາຢູ່ໃນສະພາບສຸກເສີນ. ລັດຖະບານຈະເບິ່ງສະພາບຕົວຈິງອາດມີການອອກມາດຕະການເຄັ່ງຄັດກວ່ານີ້ຕື່ມອີກ. ພວກເຮົາຈະບໍ່ປ່ອຍໃຫ້ມີຜູ້ລະເມີດລະບຽບກົດໝາຍ ແລະມາດຕະການຕ່າງໆ. ຂໍໃຫ້ເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມຄອງນັກຮຽນ-ນັກສຶກສາ, ລູກຫຼານຂອງເຮົາທີ່ຢູ່ບ້ານໃຫ້ດີ. ລັດຖະບານຈະໄດ້ເບິ່ງໂຮງຈັກໂຮງງານຕື່ມ ຖ້າມີການລະບາດຈະມີມາດຕະການຕື່ມອີກ ແລະ 6) ພວກເຮົາຕ້ອງມີສະຕິ, ຂໍໃຫ້ປະຊາຊົນມີຄວາມທຸ່ນທ່ຽງ, ບໍ່ແຕກຕື່ນບໍ່ວິຕົກກັນວົນຈົນເກີນໄປ.ສໍາຄັນແມ່ນພວກເຮົາໝົດທຸກຄົນພາຍໃນຊາດຕ້ອງຮ່ວມແຮງຮ່ວມໃຈກັນຕໍ່ສູ້ກັບສິ່ງທີ່ເກີດຂຶ້ນ,ພວກເຮົາຈະປິ່ນປົວໃຫ້ໄດ້ເພາະເຮົາມີບົດຮຽນຈາກປະເທດເພື່ອນມິດ ແລະຈະຮ່ວມມືກັບບັນດາປະເທດເພື່ອນມິດເພື່ອຜ່ານພົ້ນວິກິດດັ່ງກ່າວໄປດ້ວຍດີ.
ສະໜັບສະໜູນໂດຍ: HONDA
ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີກ່າວຕື່ມວ່າ (ວັນທີ 25 ມີນາ 2020): ໃນຜ່ານມາລັດຖະບານໄດ້ເຮັດດີທີ່ສຸດ, ແຕ່ກໍ່ມີຂໍ້ຈຳກັດບາງດ້ານ. ພະຍາດອາດແຜ່ຂະຫຍາຍບໍ່ສະ ເພາະແຕ່ທີ່ຕິດພັນກັບ 3 ຄົນ ແຕ່ອາດມີຫຼາຍກວ່ານັ້ນ. ສະນັ້ນນັບແຕ່ນີ້ຕໍ່ໄປພວກເຮົາຈະໄດ້ປະຕິບັດບັນດາມາດຕະການທີ່ລັດຖະບານວາງອອກຢ່າງເຂັ້ມງວດກວ່າເກົ່າ ແລະຮຽກຮ້ອງໃຫ້ປະຕິບັດບັນດາມາດຕະການເພີ່ມເພາະພວກເຮົາກຳລັງຢູ່ໃນສະຖານະການຫຼໍ່ແຫຼມ, ຂໍໃຫ້ບັນດາສື່ມວນຊົນລາວທັງໝົດຈົ່ງເອົາໃຈໃສ່ໂຄສະນາເຜີຍ ແຜ່ກ່ຽວກັບສະພາບການແຜ່ລະບາດ,ວິທີການ ແລະມາດຕະການຕ່າງໆ ເພື່ອປ້ອງກັນໃຫ້ປະຊາຊົນໄດ້ຮັບຮູ້ຢ່າງເປັນປົກກະຕິ ແລະທັນການ,ຖ້າບຸກຄົນໃດທີ່ມີການສ້າງຄວາມປັ່ນປ່ວນ, ບໍ່ສະຫງົບ ແລະສະເໜີຂ່າວທີ່ບໍ່ເປັນຄວາມຈິງຈະໄດ້ມີນໍາການນໍາໃຊ້ມາດຕະການທາງດ້ານກົດໝາຍຢ່າງເຄັ່ງຄັດ. ນອກນັ້ນລັດຖະບານພວມດຳເນີນການປຶກສາຫາລືເພື່ອຊ່ວຍເຫຼືອຜູ້ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບທາງດ້ານເສດຖະກິດຈາກເຊື້ອໄວລັດໂຄວິດ 19 ໂດຍຈະພິຈາລະນາຊ່ວຍເຫຼືອຫຼາຍດ້ານ ແລະຈະປະກາດໃຊ້ໃນໄວໆນີ້.
__________________
ຂຽນໂດຍ: ໂດຍ: ຣັດສະໝີ ດວງສັດຈະ
ພາບ ແລະຂ່າວຈາກ: ໜັງສືພິມເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ