ແນໃສ່ເຮັດໃຫ້ຈຳນວນຜູ້ເປັນໄຂ້ຍຸງລາຍຫຼຸດລົງທັງເປັນການທຳລາຍແຫຼ່ງເພາະພັນຂອງຍຸງລາຍ, ປະຈຸບັນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ(ນວ) ພວມເລັ່ງໃຫ້ຄວາມຮູ້ ແລະການສ້າງຂະບວນການ, ພ້ອມນຳພາປະຊາຊົນທຳລາຍແຫຼ່ງເພາະພັນຂອງໜອນນໍ້າຍຸງລາຍຕົ້ນເຫດຂອງການເປັນໄຂ້ຍຸງລາຍ,ໂດຍໃນວັນທີ 3 ສິງຫາຜ່ານມາ, ນະ ຄອນຫຼວງໄດ້ສ້າງຂະບວນການນີ້ຂຶ້ນຢູ່ບ້ານແສງສະຫວ່າງເມືອງໄຊເສດຖາ, ຊຶ່ງມີການນຳຫຼາຍທ່ານເຂົ້າຮ່ວມຂະນະທີ່ຕົວເລກຜູ້ເສຍຊີວິດທົ່ວປະເທດມີແລ້ວ 50 ຄົນ ຈາກຜູ້ຕິດເຊື້ອທັງໝົດ 20,96 ພັນຄົນ.
ທ່ານ ພູທອນ ເມືອງປາກ ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງສາທາລະນະສຸກກ່າວວ່າ: ພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍແມ່ນພະຍາດໜຶ່ງທີ່ສ້າງບັນຫາທາງດ້ານສາທາລະນະສຸກໃນຂົງເຂດອາຊີປາຊີຟິກ,ນັບແຕ່ປີ 1950 ຈົນເຖິງປະຈຸບັນຢູ່ໃນໂລກມີ 100 ກວ່າປະເທດທີ່ສ່ຽງຕໍ່ການເປັນພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍ ແລະ 40% (2,5-3 ຕື້ຄົນ) ສ່ຽງຕໍ່ການເປັນພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍ ແລະໃນແຕ່ລະປີຄາດຄະເນ 50 ລ້ານຄົນ, ເຂົ້າໂຮງໝໍ 5 ແສນຄົນ, ໃນນັ້ນມີປະມານ 12,5 ພັນຄົນເສຍຊີວິດ, ຊຶ່ງພະຍາດນີ້ສ່ວນໃຫຍ່ເກີດຢູ່ໃນບັນດາແຂວງທີ່ມີປະຊາກອນອາໄສຢູ່ໜາແໜ້ນ ຫຼື ໃນກາງເທດສະບານເມືອງ ແລະເລີ່ມແຜ່ຂະຫຍາຍອອກສູ່ເຂດຊົນນະບົດເກີດມີຂຶ້ນແບບກະແຈກກະຈາຍທົ່ວໄປຈາກເຂດທີ່ເຄີຍເກີດໄປຫາເຂດທີ່ບໍ່ເຄີຍມີໄຂ້ຍຸງລາຍມາກ່ອນ.
ສຳລັບລາວເຮົາການລະບາດພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍຄັ້ງໃຫຍ່ເກີດຂຶ້ນ 2 ຄັ້ງຄືໃນປີ 1998 ແລະ 2013, ຊຶ່ງເປັນປີທີ່ມີຄົນເຈັບຫຼາຍໂດຍສະເພາະ 1998 ມີ 17,5 ພັນຄົນ, ປີ 2013 ມີ 44,25 ພັນຄົນ ແລະເສຍຊີວິດ 95 ຄົນ, ໃນນັ້ນນະຄອນຫຼວງມີ 18 ພັນຄົນເສຍ ຊີວິດ 27 ຄົນ, ດັ່ງນັ້ນເພື່ອບໍ່ໃຫ້ພະຍາດດັ່ງກ່າວມີການລະ ບາດໄປສູ່ວົງກວ້າງ ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ ໂດຍສົມທົບ ກັບນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະອຳນາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ ຈິ່ງໄດ້ພາກັນຈັດຂະບວນການເນັ້ນໜັກໃຫ້ທຸກ ພາກສ່ວນຕ້ອງມີສ່ວນຮ່ວມພ້ອມກັນໃນ ການສະກັດກັ້ນ ແລະຕ້ານພະຍາດໄຂ້ ຍຸງລາຍ ດ້ວຍການນຳໃຊ້ມາດຕະການທີ່ສຳຄັນໃນການຄວບຄຸມພະຍາດກໍຄືການຫັນເອົາຊຸມຊົນເປັນກຸນແຈສຳຄັນໃນການປ້ອງກັນ ແລະຄວບຄຸມພະຍາດດັ່ງກ່າວເປັນຕົ້ນການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງບຸກຄົນ, ຄອບຄົວໃນການປະຕິບັດຫຼັກການ 5 ປໍ ດ້ວຍຕົນເອງ.
ສຳລັບຂໍ້ມູນການລະບາດຂອງພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍທີ່ໄດ້ເກັບກຳມາແຕ່ຕົ້ນປີ 2019 ມາຮອດວັນທີ 5 ສິງຫາ 2019 ນີ້, ມີທັງໝົດ 20,96 ພັນຄົນ ແລະເສຍຊີວິດແລ້ວ 50 ຄົນ, ໃນນັ້ນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ມີທັງໝົດ 4,76 ພັນຄົນ, ເສຍຊີວິດແລ້ວ 13 ຄົນ, ຮອງລົງມາແມ່ນແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ມີ 3,64 ພັນຄົນ ເສຍຊີວິດ 18 ຄົນ ແລະແຂວງຈຳປາສັກ ມີ 2,93 ພັນ ຄົນເສຍຊີວິດ 5 ຄົນ, ສ່ວນແຂວງທີ່ມີ ການລະບາດໜ້ອຍທີ່ສຸດແມ່ນແຂວງ ຜົ້ງສາລີ ມີ 4 ຄົນ ແລະຍັງບໍ່ພົບມີຜູ້ເສຍຊີວິດ, ຮອງລົງມາແມ່ນແຂວງບໍ່ແກ້ວ ມີ 18 ຄົນ ແລະແຂວງຊຽງຂວາງ 36 ຄົນ, ຊຶ່ງກໍຍັງບໍ່ທັນມີລາຍງານກ່ຽວກັບຜູ້ເສຍຊີວິດຈາກໄຂ້ຍຸງລາຍ.
------------
#ພາບ ແລະຂ່າວຈາກ: ໜັງສືພິມເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ