ການປະຕິບັດ ບຸນເຂົ້າພັນສາ

ເຂົ້າພັນສາເປັນວັນສຳຄັນໃນທາງພະພຸດທະສາສະໜາວັນໜຶ່ງທີ່ປີໜຶ່ງມີເທື່ອດຽວ ແລະມີກຳນົດສາມເດືອນ ຫຼື ໜຶ່ງໄຕມາດເພື່ອໃຫ້ບັນພະຊິດແລະຄະຣຶຫັດອຸ ປາສົກ,ອຸປາສິກາ,ເຍົາວະຊົນຜູ້ມີຈິດສັດທາໄດ້ພໍ່າເພັງສິນທໍາ,ພາວະນາແລະຖວາຍທານໃຫ້ບໍລິສຸດເຕັມໄຕມາດສາມເດືອນເພື່ອປະໂຫຍດຕົນ,ປະໂຫຍດຜູ້ອື່ນ ແລະເພື່ອເພິ່ມພູນບຸນກຸສົນຈະຣິຍະສັມມາປະຕິບັດໃຫ້ເຕັມປ່ຽມມີການຖວາຍຜ້ານໍ້າຝົນ ແລະຜ້າໄຕຈີວອນເປັນຕົ້ນ.

ອີງຕາມຂໍ້ມູນຈາກເວັບໄຊ໌ທັມມະລາວໃຫ້ຮູ້ວ່າ:ເຂົ້າພັນສາເປັນວັນສຳຄັນໃນທາງພະພຸດທະສາສະໜາວັນໜຶ່ງຊຶ່ງພະສົງຈະອະທິຖານວ່າຈະປະຈຳຢູ່ທີ່ໃດທີ່ໜຶ່ງຕະຫຼອດເວລາສາມເດືອນຕາມທີ່ພະທໍາວິໄນບັນຍັດໄວ້ ໂດຍບໍ່ໄປຄ້າງແຮມທີ່ອື່ນຊຶ່ງນັບຕັ້ງແຕ່ມື້ແຮມ 1 ຄໍ່າເດືອນແປດຂອງທຸກປີເຖິງມື້ຂຶ້ນ15 ຄໍ່າເດືອນ 11 (ຖ້າປີນັ້ນມີເດືອນແປດສອງຫົນກໍຈະນັບເດືອນແປດຫຼັງໄປ).ໃນສະໄໝຕົ້ນພຸດທະການພະພຸດທະເຈົ້າບໍ່ໄດ້ວາງລະບຽບເລື່ອງການເຂົ້າພັນສາໄວ້ແຕ່ການເຂົ້າພັນສານັ້ນເປັນສິ່ງທີ່ພະພຸດອົງ ແລະພະສົງສາວົກໄດ້ປະຕິບັດກັນມາໂດຍຕະຫຼອດ ໂດຍຈະພັກການຈາຣິກບໍ່ໄດ້ອອກໄປຂ້າງນອກເພາະຢູ່ໃນຊ່ວງລະດູຝົນນັ້ນການສັນຈອນໄປມາກໍຫຍຸ້ງຍາກແລະລຳບາກ.ໃນຕົ້ນພຸດທະການນັ້ນມີພະສົງຈຳນວນນ້ອຍ ແລະສ່ວນໃຫຍ່ຈະເປັນພະອະຣິຍະບຸກຄົນຈຶ່ງຮູ້ດີວ່າສິ່ງໃດຄວນ ຫຼື ບໍ່ ຄວນທຳ.ຕໍ່ມາມີພະສົງຫຼາຍຂຶ້ນຈຶ່ງມີກຸ່ມພະສົງພາກັນອອກເດີນທາງເຜີຍແຜ່ພະພຸດທະສາສະໜາໃນທີ່ຕ່າງໆ ຫຼື ໄປສະແຫວງບຸນຕາມເຂດຊົນນະບົດທົ່ວໄປໂດຍສະເພາະຍາມຝົນນັ້ນຕ່າງກໍຈະຢຽບ ຫຍ້າ, ຕົ້ນກ້າຂອງປະຊາຊົນເສຍ ຫາຍ ຫຼື ແມ້ນແຕ່ສັດນ້ອຍສັດໃຫຍ່ອາດຈະຖືກຢຽບຕາຍໄປຊຶ່ງເປັນ ເຫດໃຫ້ຊາວບ້ານເດືອດຮ້ອນ ແລະພາກັນໄປຟ້ອງພະພຸດທະເຈົ້າເມື່ອພະພຸດທະອົງຊາບດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງໄດ້ວາງລະບຽບໃຫ້ພິກຂຸສົງຕ້ອງປະຈໍາຢູ່ທີ່ໃດທີ່ໜຶ່ງເປັນເວລາ3 ເດືອນ ໂດຍຈະບໍ່ຄ້າງແຮມບ່ອນອື່ນ, ເວັ້ນແຕ່ຈະຖືກສັດຕະຫະຕາມພຸດທະ ບັນຍັດ.  

ຕາມພະວິໄນພະສົງຮູບໃດບໍ່ ເຂົ້າຈຳພັນສາຢູ່ແຫ່ງໃດແຫ່ງໜຶ່ງ ນັ້ນຖືວ່າຕ້ອງອາບັດທຸກກົດແລະພະສົງທີ່ອະທິຖານຮັບຄຳເຂົ້າພັນສາແລ້ວຈະໄປຄ້າງແຮມບ່ອນອື່ນບໍ່ໄດ້ແຕ່ຖ້າຫາກເດີນທາງອອກໄປແລ້ວ ແລະບໍ່ສາມາດກັບມາໃນເວລາທີ່ກຳນົດຄືກ່ອນຮຸ່ງສະຫວ່າງກໍຈະຖືວ່າພະພິກຂຸຮູບນັ້ນ“ຂາດພັນສາ”ແລະຕ້ອງອາບັດທຸກກົດເພາະຮັບຄຳນັ້ນລວມທັງພະສົງຮູບນັ້ນຈະບໍ່ໄດ້ຮັບອານິສົງພັນສາ,ບໍ່ໄດ້ອານິສົງກະຖິນຕາມພະວິໄນແລະຍັງຫ້າມບໍ່ໃຫ້ນັບພັນສາທີ່ຂາດນັ້ນອີກດ້ວຍແຕ່ກໍມີຂໍ້ເວັ້ນໄວ້ຄື:1)ພະອຸປັດຊາຈານແລະບິດາມານດາເຈັບໄຂ້ໄດ້ປ່ວຍຈຳຕ້ອງໄປດູແລ ຮັກສາ, 2) ພະພິກຂຸຢາກຈະສິກໄປເພື່ອລະງັບ, 3) ມີກິດສົງເກີດຂຶ້ນເຊັ່ນ:ສິມເປ່ເພໄປເພື່ອປະຕິສັງ ຂອນ, 4) ທາຍົກບຳເພັນກຸສົນນິິມົນໄປເພື່ອບໍາລຸງສັດທາແຕ່ຕ້ອງກັບມາພາຍໃນ 7 ວັນ, ພັນສາຈຶ່ງຈະບໍ່ຂາດຫາກເກີນ  7 ວັນໄປກໍເປັນອັນວ່າພັນສາຂາດ.

ສໍາລັບການປະຕິບັດໃນບຸນເຂົ້າພັນສາໃນມື້ເພັງ 15 ຄໍ່າ ເດືອນແປດຕອນເຊົ້າຊາວພຸດຈະນຳດອກໄມ້ທູບທຽນ,ເຂົ້າປາອາຫານມາໃສ່ບາດ,ຜ້າອາບນໍ້າຝົນ, ຜ້າໄຕຈີວອນຖວາຍພະທີ່ວັດແລະຮັບຟັງທໍາມະເທສະໜາຕອນແລງຊາວພຸດກໍຈະນຳດອກໄມ້ທູບທຽນມາຮ່ວມກັນທີ່ສາລາໂຮງທໍາຮັບສີລິແລ້ວວຽນທຽນຮອບພະອຸໂບສົດສາມຮອບເພື່ອຟັງທໍາມະເທສະໜາສ່ວນທາງຝ່າຍສົງກໍຈະມີການຈັດຫາເຄື່ອງສັກກາຣະບູຊາມີດອກໄມ້ທູບທຽນໃສ່ຂັນໄປສົມມາຄາຣະວະພະພຸດທະຮູບ,ນໍາເຄື່ອງສັກກາລະບູຊາຕັ້ງໄວ້ຂ້າງໜ້າພະພິກຂຸສາມະເນນພ້ອມກັນນັ່ງຄູ້ເຂົ່າປະນົມມືນົບວ່າຄຳສົມມາຄາຣະວະພະພຸດຮູບຕໍ່ໄປໃນມື້ແຮມ 1ຄໍ່າເດືອນແປດ,ຫຼັງຈາກໄຫວ້ພະສູດມົນແລ້ວພະພິກຂຸສົງສາມະເນນກໍສົມມາຄາຣະວະພະເຖຣານຸເຖຣະຕາມລຳດັບພັນສາພະສົງອົງຈະຢູ່ຈຳພັນສາໃນອາວາດນັ້ນໆ ກໍພາກັນວ່າ ຄຳເຂົ້າພັນສາຕາມລຳດັບພັນສາໄປເທື່ອລະອົງໆລະສາມເທື່ອຈົນຄົບໝົດທຸກອົງ.

ພາບ ແລະຂາ່ວຈາກ: ໜັງສືພິມເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ