ລາວ ແລະອຸຍນີເຊບສະຫລອງ 50 ປີ ການຮ່ວມມືເພື່ອສິດທິເດັກ

ພິທີສະເຫລີມສະຫລອງ 50 ປີ ການຮ່ວມມື ລະຫວ່າງ ສປປ ລາວ ແລະອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ສຳລັບເດັກ (ອຸຍນີເຊບ) ປະຈຳ ສປປ ລາວ ຈັດຂຶ້ນໃນວັນທີ 22 ພະຈິກ 2023 ທີ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ໂດຍການເປັນປະທານຂອງທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ, ມີທ່ານນາງ ເພຍ ເຣເບລໂລ ບຣິດໂຕ ຜູ້ຕາງໜ້າອົງການອຸຍນີເຊບ ປະຈຳ ສປປ ລາວ ພ້ອມດ້ວຍບັນດາລັດຖະມົນຕີ,ຮອງລັດຖະມົນຕີ, ເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ແລະພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເຂົ້າຮ່ວມ.


ທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ໄດ້ກ່າວວ່າ: ອົງການອຸຍນີເຊບ ແມ່ນຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາໜຶ່ງທີ່ສໍາຄັນເຊິ່ງໄດ້ປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງ ສປປ ລາວ ເລີ່ມແຕ່ປີ 1973 ຈົນເຖິງປັດຈຸບັນ. ຜົນສໍາເລັດທີ່ພົ້ນເດັ່ນອັນໜຶ່ງແມ່ນການຈັດກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ວ່າດ້ວຍຊັບສິນດ້ານມະນຸດ ຄັ້ງທຳອິດ ຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນເດືອນພຶດສະພາ 2023 ຜ່ານມາທີ່ໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫລືອທາງດ້ານວິຊາການ ແລະທຶນຮອນຈາກອົງການອຸຍນີເຊບ ຮ່ວມກັບທະນາຄານໂລກ ເຊິ່ງກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວ ໄດ້ປຶກສາຫາລື ຢ່າງກົງໄປກົງມາ, ສ້າງສັນ ແລະ ໄດ້ກໍານົດມາດຕະການໃນການແກ້ໄຂການສູນເສຍການຮຽນຂອງນັກຮຽນໃນໄລຍະມີການແພ່ລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19 ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ເດັກໃນກຸ່ມອາຍຸເຂົ້າຮຽນໄດ້ກັບເຂົ້າມາຮຽນໃນໂຮງຮຽນຢ່າງເປັນປົກກະຕິ.

ການປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ແລະຕໍ່ເນື່ອງຂອງບັນດາກະຊວງ, ອົງການລັດທຽບເທົ່າກະຊວງ, ບັນດາແຂວງ, ນະຄອນຫລວງ,ບັນດາຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ ແລະການຈັດຕັ້ງທຸກພາກສ່ວນໃນສັງຄົມ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ ສປປ ລາວ ສາມາດຍາດໄດ້ຜົນສຳເລັດ, ສືບຕໍ່ມີການພັດທະນາ ແລະຄວາມຄືບໜ້າຫລາຍດ້ານເປັນຕົ້ນຂົງເຂດສັງຄົມ: ຂະແໜງການສຶກສາໄດ້ມີບາດກ້າວຂະຫຍາຍດີສົມຄວນ, ເຊິ່ງອັດຕາເຂົ້າຮຽນສຸດທິ ໃນຊັ້ນປະຖົມສຶກສາຈາກ 40% ໃນປີ 1973 ໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນຫລາຍກວ່າ 95% ໃນປັດຈຸບັນ, ພ້ອມກັບການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງຈຳນວນໂຮງຮຽນປະຖົມຂອງລັດ ຈາກ 3.600 ເພີ່ມມາເປັນ 9.000 ກວ່າແຫ່ງແລ້ວ. ພິເສດໄປກວ່ານັ້ນ, ກໍາລັງການສິດສອນໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 8.000 ຄົນ ມາເປັນ 33.799 ຄົນ, ປັດຈຸບັນ ສ່ວນຫລາຍໄດ້ຜ່ານການຝຶກອົບຮົມຢ່າງເປັນທາງການໝົດແລ້ວ. ໄປຄຽງຄູ່ກັບການເຕີບໂຕດ້ານປະລິມານດັ່ງກ່າວ, ສປປ ລາວ ໄດ້ສຸມໃສ່ການຍົກສູງຄຸນນະພາບການສຶກສາ ໂດຍຜ່ານການສ້າງຄູ-ອາຈານ, ປັບປຸງຫລັກສູດ ແລະ ການເຊື່ອມໂຍງເຕັກໂນໂລຊີການສຶກສາໃໝ່ໆ. ນອກຈາກນີ້,ຄວາມສະເໝີພາບລະຫວ່າງຍິງ-ຊາຍ ໄດ້ຖືກຍົກລະດັບໃຫ້ເທົ່າທຽມສາກົນ, ປັດຈຸບັນອັດຕາເຂົ້າຮຽນສຸດທິຂອງເດັກຍິງ-ຊາຍ ເທົ່າກັບ 95% ໃນລະດັບປະຖົມ.

ສຳລັບຂະແໜງສາທາລະນະສຸກກໍໄດ້ມີຄວາມຄືບໜ້າຫລາຍດ້ານເປັນຕົ້ນຈາກທີ່ມີໂຮງໝໍ ພຽງ 16 ແຫ່ງ, ໂຮງໝໍນ້ອຍ 6 ແຫ່ງ ແລະຈຸດຈຳໜ່າຍຢາ 148 ແຫ່ງ ໃນປີ 1973. ໃນປັດຈຸບັນ, ມີໂຮງໝໍແຂວງ 18 ແຫ່ງ ແລະ ໂຮງໝໍນ້ອຍ 1.075 ແຫ່ງ ພ້ອມດ້ວຍໂຮງໝໍຊຸມຊົນ ແລະ ສູນກາງ. ພ້ອມນີ້, ຈຳນວນບຸກຄະລາກອນ ໃນຂະແໜງສາທາລະນະສຸກ ກໍມີການຂະຫຍາຍຕົວເຊັ່ນດຽວກັນ ຈາກທ່ານໝໍ 12 ຄົນໃນປີ 1976 ມາເປັນ 4.336 ຄົນ, ຜະດຸງຄັນ 3.728 ຄົນ ແລະ ພະຍາບານ 4.577 ຄົນໃນປັດຈຸບັນ. ຜົນໄດ້ຮັບນີ້, ເປັນຄວາມກ້າວໜ້າທີ່ສຳຄັນ ໃນການຫລຸດອັດຕາການຕາຍຂອງແມ່ ຈາກ 905 ຄົນຕໍ່ 100.000 ຄົນ ໃນປີ 1990 ຫລຸດລົງມາເປັນພຽງແຕ່ 126 ຄົນ ໃນປີ 2022 ແລະການຕາຍຂອງເດັກນ້ອຍຈາກ 170 ຄົນຕໍ່ 1.000 ຄົນ ຫລຸດລົງມາເປັນພຽງ 46 ຄົນຕໍ່ 1.000 ຄົນ. ອັດຕາການປົກຄຸ້ມ ການສັກຢາພູມຄຸ້ມກັນ ໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນຈາກຕໍ່າກວ່າ 30% ເປັນຫລາຍກວ່າ 90%, ສໍາລັບພະຍາດທີ່ສາມາດປ້ອງກັນໄດ້ດ້ວຍວັກຊິນ ເປັນສ່ວນຫລາຍ.

ທ່ານ ນາງ ເພຍ ເຣເບລໂລ ບຣິດໂຕ ໄດ້ກ່າວວ່າ: ຕະຫລອດໄລຍະ 5 ທົດສະວັດທີ່ຜ່ານມາ, ພວກເຮົາໄດ້ສ້າງຄວາມຄືບໜ້າຢ່າງໂດດເດັ່ນໃນການປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງເດັກນ້ອຍ ແລະໄວໜຸ່ມລາວ. ເຖິງແມ່ນວ່າຍັງມີສິ່ງທ້າທາຍຫລົງເຫລືອຢູ່, ຄວາມພະຍາຍາມຮ່ວມຂອງອຸຍນິເຊບນັ້ນກໍໄດ້ນຳໄປສູ່ຄວາມກ້າວໜ້າອັນສຳຄັນ ໃນວຽກງານການປົກປ້ອງ ແລະສົ່ງເສີມສິດທິເດັກ ບໍ່ວ່າຈະເປັນສິດທິຕໍ່ສຸຂະພາບທີ່ດີ, ການເຂົ້າເຖິງການສຶກສາ, ຄວາມສຸກ, ສິດໃນການຮັບການປົກປ້ອງ, ໂພຊະນາການທີ່ດີ, ສິດໃນການເຂົ້າເຖິງນໍ້າສະອາດ, ຂາພິບານ ແລະ ສິດທິໃນການມີສ່ວນຮ່ວມ. ການສະເຫລີມສະຫລອງຄັ້ງນີ້ບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນການສະເຫລີມສະຫລອງຜົນສຳເລັດໃນອະດີດເທົ່ານັ້ນແຕ່ຍັງເປັນການຢັ້ງຢືນຄືນເຖິງຄຳໝັ້ນສັນຍາ ຂອງພວກເຮົາທີ່ມີຕໍ່ລູກຫລານຂອງ ສປປ ລາວ ທຸກຄົນ. ດ້ວຍເຫດນີ້, ມັນຈິ່ງເປັນສິ່ງສຳຄັນທີ່ພວກເຮົາຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ຈັດເອົາໄວໜຸ່ມເປັນຈຸດໃຈກາງຂອງນະໂຍບາຍ ແລະການລົງທຶນໃນປະເທດ ເນື່ອງຈາກການລົງທຶນໃນເດັກແມ່ນມີຄວາມສຳຄັນທີ່ສຸດເພື່ອບັນລຸເປົ້າໝາຍພັດທະນາຂອງພວກເຮົາ ແລະປະເທດ.