ໃນວາລະກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 5 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ໃນວັນທີ 27 ມິຖຸນາ 2023 ໂດຍພາຍໃຕ້ການເປັນປະທານຂອງທ່ານ ໄຊສົມພອນ ພົມວິຫານ ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດເຊິ່ງບັນດາສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດປະຈຳເຂດເລືອກຕັ້ງຕ່າງໆໄດ້ສຸມໃສ່ປະກອບຄຳຄິດຄຳເຫັນໃສ່ບົດລາຍງານຂອງລັດຖະບານ ກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ແຜນງົບປະມານແຫ່ງລັດ ແລະ ແຜນເງິນຕາທີ່ສະໝີໂດຍ ທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ເຊິ່ງໂດຍລວມແລ້ວແມ່ນເຫັນດີເປັນເອກະພາບທາງດ້ານເນື້ອໃນ, ແຕ່ຍັງມີບາງບັນຫາທີ່ຈະຕ້ອງໄດ້ສຶບຕໍ່ປັບປຸງແກ້ໄຂເປັນຕົ້ນບັນຫາເງິນເຟີ້, ອັດຕາແລກປ່ຽນ, ແຮງງານ, ຄຸນນະພາບຂອງປະກັນສັງຄົມ, ການສຶກສາ, ແລະອື່ນໆ.
ທ່ານ ສະຖາບັນດິດ ອິນສີຊຽງໃໝ່ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ປະຈຳເຂດເລືອກຕັ້ງ 8 ແຂວງຫົວພັນ ໄດ້ກ່າວວ່າ: ໄລຍະຜ່ານມາທະນາຄານກາງໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ໃນການແກ້ໄຂບັນຫາເງິນເຟີ້ ໃນນັ້ນ ໄດ້ອອກກົດໝາຍໃຫ້ປິດກິດຈະການຮ້ານແລກປ່ຽນເງິນຕາເຫັນວ່າມີຄວາມເຂັ້ມງວດຈິງຈັງເຮັດແທ້,ຈາກການສຳຫລວດພົບວ່າສາເຫດຫລັກໆ ທີ່ພາໃຫ້ເກີດອັດຕາເງິນເຟີ້ເພີ່ມຂຶ້ນແມ່ນເກີດຈາກອັດຕາແລກປ່ຽນ, ປະລິມານເງິນ , ຄວາມຕ້ອງການ ແລະ ການສະໜອງ, ການນຳເຂົ້າສິນຄ້າ ສະນັ້ນການແກ້ໄຂບັນຫາອັດຕາແລກປ່ຽນໃນປັດຈຸບັນແມ່ນເປົ້າໝາຍທີ່ຖືກຕ້ອງ ເໝີໃຫ້ທະນາຄານກາງ ເພີ່ມຄວາມເຂັ້ມງວດການບໍລິຫານຂຶ້ນຕື່ມ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຊຳລະສະສ້າງທີ່ເປັນສະກຸນເງິນກີບຕ້ອງລະດົມໃຫ້ທົ່ວສັງຄົມຫັນໃຫ້ໃຊ້ສະກຸນເງິນກີບແບບຈິງຈັ່ງເພື່ອຮ່ວມກັນໃນການແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວ. ນອກຈາກນີ້, ທ່ານ ສະຖາບັນດິດ ອິນສີຊຽງໃໝ່ ຍັງຍົກໃຫ້ເຫັນເຖິງບັນຫາແຮງງານເຊິ່ງປັດຈຸບັນແມ່ນໄດ້ປັບຄ່າແຮງງານຂັ້ນຕໍ່າທີ່ເພີ່ມຈາກປີຜ່ານມາ 1.200.000 ກີບ ເປັນ 1.300.000 ກີ ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມກໍຍັງບໍ່ສອດຄ່ອງກັບສະພາບເສດຖະກິດໃນປັດຈຸບັນເຮັດໃຫ້ບັນດາແຮງງານດັ່ງກ່າວຫລັງໄຫລໄປເຮັດວຽກຢູ່ຕ່າງປະເທດ. ຈາກຜົນສໍາຫລວດຂອງສະຖາບັນການຄ້າໃນປີ 2023 ເຫັນວ່າວິສາຫະກິດຂະໜາດນ້ອຍ ແລະກາງ 70% ເຫັນດີໃຫ້ເພີ່ມຄ່າແຮງງານໃຫ້ຢູ່ໃນລະດັບ 1.800.000 ກີບ - 2 000.000 ກີບທັງນີ້, ກໍເພື່ອຄຳໜຶງເຖິງຄວາມຢູ່ຫລອດຂອງແຮງງານຂະເຈົ້າໃນຂະນະທີມີພຽງ 15% ບໍ່ເຫັນດີໃຫ້ເພີ່ມວ່າຄ່າແຮງງານ.
ທ່ານ ມາຍຟອງ ມາຍຊາຍ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ປະຈຳເຂດເລືອກຕັ້ງ 12 ແຂວງຄຳມ່ວນ ໄດ້ຍົກເຫັນໃຫ້ບັນຫາການປະລະການຮຽນຂອງໄວໜຸ່ມເຊິ່ງບັນດາສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ຫລາຍທ່ານໄດ້ສະເໝີໃຫ້ເປັນວາລາແຫ່ງຊາດ, ສະເໝີໃຫ້ເປັນວາລະພິເສດ, ສະເໝີໃຫ້ເປັນບູລິມະສິດພິເສດ ເພື່ອຈະໄດ້ພ້ອມກັນແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວ, ແບບເອົາຈິງຈັງ ເຊິ່ງມີຫລາຍຜົນການວິໄຈ ໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າໃນບັນດາປະເທດທີ່ມີພົນລະເມືອງ ມີລະດັບການສຶກສາສຸງ ການພັດທະນາຢູ່ໃນປະເທດນັ້ນໆ ຈະມີຄວາມຈະເລິນວ່ອງໄວ ແຕ່ປະເທດທີ່ມີພົນລະເມືອງທີ່ມີລະດັບການສຶກສາບໍ່ສຸງການພັດທະນາປະເທດນັ້ນໆກໍຊັກຊ້າບໍ່ຂະຫຍາຍຕົວມາຮອດປັດຈຸບັນ ສປປ ລາວ ໄດ້ປະສົບກັບບັນຫານັກສຶກສາປະລະການຮຽນເພີ່ມຂຶ້ນເຊິ່ງໄດ້ຕິດພັນກັບຫລາຍຢ່າງເຊັ່ນ: ສິ່ງອຳນວຍຄວາມສະດວກໃນການເຂົ້າຮຽນ, ທີ່ຕັ້ງຂອງໂຮງຮຽນ, ການຂາດຄູສອນ, ຄຸນນະພາບການຮຽນ-ການສອນ ບໍ່ໜ້າດຶງດູດ, ບັນດາຜູ້ປົກຄອງໄປເຮັດວຽກຢູ່ຕ່າງປະເທດບາງຄັ້ງມີລູກ, ຫລານໄປນຳ ລວມໄປເຖິງຄວາມຫຍຸງຍາກທາງເສດຖະກິດເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນ, ນັກສຶກສາປະລະການຮຽນເພື່ອໄປຊອກຫາວຽກເຮັດງານທຳນອກຈາກນີ້,ຍັງມີປະກົດການຫຍໍ້ທໍ້ໃນສັງຄົມ ເຊັ່ນວ່າ: ບໍ່ຈຳເປັນຮຽນສູງກໍ່ສາມາດສ້າງເສດຖະກິດ, ສາມາດຫາເງິນໄດ້ທັງໝົດນີ້ເປັນປັດໃຈສົ່ງເສີມໃຫ້ໄວໜຸ່ມປະລະການຮຽນເພີ່ມຂຶ້ນ ແລະ ຈະສົ່ງຜົນກະທົບໃນໄລຍະສັ້ນ ແລະ ໄລຍະຍາວຕໍ່ກັບການພັດທະນາບຸກຄະລາກອນທີ່ມີຄຸນນະພາບ, ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມໃນອານາຄົດ. ສະເໝີໃຫ້ລັດຖະບານເພີ່ມທະວີການປູກຈິດສຳນຶກໃຫ້ເດັກນ້ອຍ, ໄວໜຸ່ມ ເຫັນຄວາມສຳຄັນຂອງການສຶກສາ, ສ້າງສື່ໂຄສະນາຕ່າງໆ ເພື່ອເປັນແຮງຈຸງໃຈໃຫ້ໄວໜຸ່ມ ເຫັນຄວາມສຳຄັນຂອງກາານສຶກສາ, ເໝີໃຫ້ຈັດບູລິມະສິດນັກສຶກສາມີວຽກເຮັດງານທຳ ໃນເວລາທີ່ຂະເຈົ້າວ່າງຈາກການຮຽນ, ໃນບັນດາແຮງງານທີ່ໄປເຮັດວຽກຢູ່ປະເທດເພື່ອນບ້ານ ມີ 4 ແສນກວ່າຄົນສະເໝີໃຫ້ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງສຳຫລວດວ່າໃນນັ້ນມີເດັກນ້ອຍ, ໄວໜຸ່ມຈັກຄົນທີ່ປະລະການຮຽນ ເພື່ອທີ່ຕິດຕາມພໍ່,ແມ່ໄປມີຫລາຍປານໃດ? ແລະ ເຫດຜົນທີ່ໄປແມ່ນຍ້ອນບັນຫາເສດຖະກິດແທ້ບໍ່? ແລະ ຖ້າມີໂອກາດກັບຄືນສູ້ລະບົບການສຶກສາຂະເຈົ້າຢາກເຂົ້າຮຽນຫລືບໍ່? ເພື່ອນຳເອົາຂໍ້ມູນດັ່ງກ່າວມາສິເຄາະ, ວິໄຈ ເພື່ອຈະນຳໄປແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວໃຫ້ຖືກຈຸດ. ນອກຈາກນີ້, ບັນດາມາສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດຫລາຍທ່ານກໍໄດ້ສະເໝີໃຫ້ລັດຖະບານ ເລັ່ງປັບປຸງແກ້ໄຂບັນຫາເປັນຕົ້ນແແມ່ນເອົາໃຈໃສ່ພັດທະນາພື້ນຖານໂຄງລ່າງ,ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານເພີ່ມເງິນເດືອນຂັ້ນຕໍ່າກໍຄືເງິນເດືອນຂອງລັດຖະກອນ,ເພີ່ມເງິນອຸດໜູນໃຫ້ພະນັກງານຂັ້ນບ້ານ, ສ້າງຄວາມເຂັ້ມງວດໃນການຈັດສັນທີ່ດິນໃນຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນ.
ທີ່ມາ: ປະເທດລາວ