ກະຊວງ ອຄ ສະເໜີການປັບປຸງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວິສາຫະກິດ

ໃນວັນທີ 21 ທັນວາ 2022 ນີ້, ທ່ານ ມະໄລທອງ ກົມມະສິດ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ(ອຄ) ໄດ້ສະເໜີການປັບປຸງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວິສາຫະກິດ ຕໍ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 4 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດຊຸດທີ IX ໂດຍການເປັນປະທານກອງປະຊຸມຂອງທ່ານ ສົມມາດ ພົນເສນາ ຮອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ເພື່ອໃຫ້ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ (ສສຊ) ໄດ້ຄົ້ນຄວ້າ, ປະກອບຄໍາເຫັນ ແລະພິຈາລະນາຮັບຮອງເອົາກົດໝາຍດັ່ງກ່າວ.

ທ່ານ ມະໄລທອງ ກົມມະສິດ ກ່າວວ່າ: ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວິສາຫະກິດ ໄດ້ຮັບຮອງສະບັບທໍາອິດໃນປີ 1994 ແລະ ໄດ້ປັບປຸງມາແລ້ວ 2 ຄັ້ງ ຄືໃນປີ 2005 ແລະ 2013, ການປັບປຸງແຕ່ລະຄັ້ງແມ່ນເພື່ອອໍານວຍຄວາມສະດວກໃນການສ້າງຕັ້ງທຸລະກິດໃນແຕ່ລະໄລຍະແນໃສ່ເຮັດໃຫ້ຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດມີຈໍານວນເພີ່ມຂຶ້ນໃນແຕ່ລະປີ ແລະ ມາຮອດປັດຈຸບັນມີວິສາຫະກິດທີ່ໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນວິສາ ຫະກິດຫລາຍກວ່າ 186.840 ຫົວໜ່ວຍໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ, ຄຽງຄູ່ກັບຂໍ້ສະດວກນັ້ນ, ກໍຍັງພົບຂໍ້ຫຍຸ້ງຍາກໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຕົວຈິງ ຄື: ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນການຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດໃນໄລຍະປີ 2013-2016 ການຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດຢູ່ໃນບັນຊີຄວບຄຸມຕ້ອງຂໍຄໍາເຫັນນໍາຂະແໜງການກ່ຽວຂ້ອງກ່ອນຈຶ່ງສາມາດຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດໄດ້ເຮັດໃຫ້ການຂຶ້ນທະບຽນມີຄວາມຊັກຊ້າ. ນອກນີ້ໃນໄລຍະປີ 2016 ພາຍຫລັງການຮັບຮອງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍສົ່ງເສີມການລົງທຶນເຖິງປັດຈຸບັນການລົງທຶນຢູ່ໃນບັນຊີຄວບຄຸມຕ້ອງຍື່ນຂໍອະນຸຍາດການລົງທຶນນໍາຫ້ອງການບໍລິການລົງທຶນປະຕູດຽວ ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນແລ້ວຈະໄດ້ຮັບໃບອະນຸຍາດລົງທຶນ ແລະ ໃບທະບຽນວິສາຫະກິດເຮັດໃຫ້ການສ້າງຕັ້ງວິສາຫະກິດທີ່ເປັນວຽກດຽວແຕ່ການສະເໜີສ້າງຕັ້ງຜ່ານ 2 ຂະແໜງການລວມທັງການຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດຢູ່ເຂດເສດຖະກິດພິເສດກໍບໍ່ໄດ້ປະຕິບັດຕາມກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວິສາຫະກິດ.

ຈາກສະພາບດັ່ງກ່າວໃນເວລາທະນາຄານໂລກເຮັດການປະເມີນຄວາມສະດວກໃນການດໍາເນີນທຸລະກິດເຫັນວ່າສະພາບແວດລ້ອມໃນການດໍາເນີນທຸລະກິດຂອງ ສປປ ລາວຍັງມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫລາຍສົມຄວນ, ໃນປີ 2018 ຖືກຈັດລໍາດັບ 141 ຈາກຈໍານວນ 190 ປະເທດ ແລະເຂດແຄວ້ນ. ສະນັ້ນ, ໃນປີ 2018 ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີຈຶ່ງໄດ້ອອກຄໍາສັ່ງເພື່ອປັບປຸງບັນດາກົນໄກລະບຽບການ ແລະກົນໄກປະສານງານການດໍາເນີນທຸລະກິດເຮັດໃຫ້ອັນດັບຕົວຊີ້ວັດຕາມການປະເມີນຂອງທະນາຄານໂລກດີຂຶ້ນ.

ທ່ານ ມະໄລທອງ ກົມມະສິດ ຍັງກ່າວອີກວ່າ: ການປັບປຸງກົດໝາຍໄດ້ຄົ້ນຄວ້າໃນ 2 ຈຸດ ຄື: ຕົວຊີ້ວັດການເລີ່ມຕົ້ນທຸລະກິດໄດ້ປັບປຸງລະບຽບການ, ມາດຕະການໃນການບໍລິການແຈ້ງຂຶ້ນທະບຽນສ້າງຕັ້ງວິສາຫະກິດ (ສ່ວນບຸກຄົນ ຫລື ນິຕິບຸກຄົນ) ແລ້ວ, ກ່ອນຈະດໍາເນີນທຸລະກິດໃດໜຶ່ງນັ້ນ ຕ້ອງຂໍອະນຸຍາດດໍາເນີນທຸລະກິດນໍາຂະແໜງການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກ່ອນ. ພ້ອມນັ້ນ ຍັງລະບຸບາງເນື້ອໃນເພື່ອການກະກຽມການຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດທາງເອເລັກໂຕຣນິກ. ສ່ວນຈຸດທີ 2 ແມ່ນຕົວຊີ້ວັດການປົກປ້ອງຜູ້ລົງທຶນລາຍຍ່ອຍ ໂດຍໄດ້ປັບປຸງບັນດາຂໍ້ກໍານົດເນື້ອໃນທີ່ຕິດພັນກັບບໍລິສັດມະຫາຊົນ ແລະການປົກປ້ອງຜູ້ລົງທຶນລາຍຍ່ອຍຕາມຄໍາເຫັນຂອງທະນາຄານໂລກ ໂດຍສົມທົບກັບຄະນະກໍາມະການຄຸ້ມຄອງຫລັກຊັບ, ທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ເພື່ອປົກປ້ອງສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດລວມຂອງຜູ້ລົງທຶນລາຍຍ່ອຍ. ນອກຈາກສຸມໃສ່ປັບປຸງໃນ 2 ຈຸດທີ່ກ່າວມານັ້ນແລ້ວຍັງໄດ້ປັບປຸງບາງປະເດັນທີ່ເຫັນວ່າມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ບໍ່ທັນເປັນເອກະພາບກັບຂະແໜງການກ່ຽວຂ້ອງ ກໍຄືການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານທະບຽນ ແລະຄຸ້ມຄອງວິສາຫະກິດແຕ່ຂັ້ນສູນກາງລົງຮອດທ້ອງຖິ່ນ. ຜ່ານການຄົ້ນຄວ້າປັບປຸງຮ່າງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວິສາຫະກິດນີ້ຈະມີໂຄງປະກອບທັງໝົດ XII ພາກ, 10 ໝວດ ແລະ 213 ມາດຕາ (ທຽບກັບກົດໝາຍສະ ບັບປັດຈຸບັນ ມີ X ພາກ, 9 ໝວດ ແລະ 221 ມາດຕາ). ໃນນີ້, ໄດ້ເພີ່ມ 2 ພາກ, 1 ໝວດ, ປັບປຸງ 104 ມາດຕາ, ເພີ່ມໃໝ່ 20 ມາດຕາ ແລະຕັດອອກ 28 ມາດຕາ.

ພາຍຫລັງກົດໝາຍສະບັບປັບປຸງນີ້ໄດ້ຮັບການປະກາດໃຊ້ ແລະມີຜົນສັກສິດແລ້ວຈະສາມາດແຍກຂອດການສ້າງຕັ້ງວິສາຫະກິດ (ການຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດ) ອອກຈາກຂອດອະນຸຍາດດຳເນີນທຸລະກິດ ເຮັດໃຫ້ມີຄວາມສະດວກ, ງ່າຍດາຍ, ວ່ອງໄວໃນການຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດ, ທັງເປັນການສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ການຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດທາງເອເລັກໂຕຣນິກ (ໃນກໍລະນີ, ທະນາຄານໂລກມີການປະເມີນຄືນ ຕົວເລກຄວາມສະດວກໃນການດໍາເນີນທຸລະກິດຂອງ ສປປ ລາວ ຈະຖືກຈັດຢູ່ໃນລໍາດັບທີ່ດີຂຶ້ນ) ສາມາດປົກປ້ອງສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງຜູ້ລົງທຶນລາຍຍ່ອຍໃຫ້ດີຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ; ສາມາດແກ້ໄຂການສະເໜີສ້າງຕັ້ງວິສາຫະກິດຢູ່ 2 ຂະແໜງການຮັບຜິດຊອບໃນເມື່ອກ່ອນມາຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດຢູ່ຂະແໜງການດຽວ ຕາມກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວິສາຫະກິດ (ການຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດທົ່ວໄປ, ການຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດໃນກິດຈະການບັນຊີຄວບຄຸມ ແລະການຂຶ້ນທະບຽນວິສາຫະກິດໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດ) ສາມາດຄຸ້ມຄອງ ແລະ ກວດກາວິສາຫະກິດດີຂຶ້ນກວ່າເກົ່າໂດຍຂະແໜງອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າຄຸ້ມຄອງການຈັດຕັ້ງທຸລະກິດຕາມໃບທະບຽນວິສາຫະກິດ. ສໍາລັບ, ຂະແໜງການທີ່ອະນຸຍາດດຳເນີນທຸລະກິດແມ່ນຄຸ້ມຄອງ, ຕິດຕາມ, ກວດກາການດຳເນີນທຸລະກິດຕາມໃບອະນຸຍາດດຳເນີນທຸລະກິດລວມທັງກິດຈະການດໍາເນີນທຸລະກິດທີ່ຢູ່ພາຍໃຕ້ຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງຕົນ.